Quê Me Quê Me: Action for democracy in Vietnam & Vietnam Committee on Human Rights
PARIS, ngày 24.3.2010 (PTTPGQT) – Dưới đề tài “Nhân quyền và Tự do tôn giáo tại Việt Nam”, hôm qua, thứ ba 23.3.2010, Ủy hội Nhân quyền Tom Lantos tổ chức cuộc điều trần tại Quốc hội Hoa Kỳ ở thủ đô Hoa Thịnh Đốn. Nhân danh Chủ tịch cơ sở Quê Mẹ : Hành động Cho Dân Chủ Việt Nam và Phát ngôn nhân Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất (GHPGVNTN), ông Võ Văn Ái đã gửi bản Điều trần nói lên tình trạng của GHPGVNTN đang bị truy bức dưới chiến dịch “đàn áp lén lút” của nhà cầm quyền Hà Nội, và yêu cầu Hoa Kỳ đặt Việt Nam trở lại trong danh sách các quốc gia đàn áp tôn giáo cần đặc biệt quan tâm (CPC, Country of Particular Concern).
Nhắc lại những cuộc đàn áp liên tục nhằm tiêu diệt GHPGVNTN từ sau năm 1975, bắt bớ, giam cầm, thảm sát chư Tăng, Phật tử, cưỡng chiếm chùa chiền, cơ sở giáo dục, văn hóa, từ thiện, ông Ái cho biết “ngày nay cuộc đàn áp GHPGVNTN vẫn không giảm sút, vẫn tiếp diễn, tuy chiến lược đàn áp có thay”. Để tránh sự tố cáo quốc tế và “che giấu công luận”, Hà Nội sử dụng bàn tay bọc nhung, như quản chế không tuyên án, sách nhiễu và hăm dọa thường trực để cô lập giới lãnh đạo Giáo hội. “Hàng trăm chùa viện bị công an theo dõi, thư tín bị kiểm duyệt, điện thoại bị cắt, những cuộc thăm viếng bị phong tỏa. Công an hạch sách Phật tử, hăm dọa mất công ăn việc làm, con cái không được học hành những Phật tử nào tiếp tục đến sinh hoạt các chùa thuộc GHGVNTN. Công an tôn giáo kiểm soát mọi sinh hoạt tín ngưỡng”, ông Ái báo động.
Ông Võ Văn Ái cũng khẳng định rằng “Chính sách tôn giáo của Hà Nội ngày nay là “đàn áp lén lút” nhằm tiêu diệt GHPGVNTN, là một đường lối nguy hiểm. Mặc dù chính sách này chẳng thành công làm sụp đổ Giáo hội, nhưng lại làm cho cộng đồng quốc tế thiếu cảnh giác trước thảm nạn đàn áp cộng đồng Phật giáo Việt Nam. Ngay bản Phúc trình Nhân quyền của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ năm 2009 vừa công bố, phần nói về các nhà hoạt động chính trị và tôn giáo tại Saigon, tên người bị quản chế khắc khe là Đại lão Hòa thượng Thích Quảng Độ không được nêu ra”.
Chẳng nói gì đến quần chúng tín đồ Phật giáo Việt Nam, ngay cả những nhân vật quốc tế hậu thuẫn cho GHPGVNTN cũng bị sách nhiễu, kỳ thị khi đến thăm Việt Nam. Trong bản Điều trần ông Võ Văn Ái nêu ra trường hợp mới xẩy ra tuần trước tại Saigon hôm 16.3 vừa qua. Đó là trường hợp của ông Thor Halvorssen, nhà sản xuất phim từng công tác với nhà đạo diễn thời danh Quentin Tarantino , ông cũng là sáng lập viên và Chủ tịch Sáng hội Nhân quyền (Human Rights Foundation) có trụ sở đặt tại New York, Hoa Kỳ, đã bị công an hành hung khi đến thăm Đại lão Hòa thượng Thích Quảng Độ ở Thanh Minh Thiền viện. Sau khi vấn an Hòa thượng, vừa bước chân ra khỏi chùa, ông Thor Halvorssen liền bị bốn công an mặc thường phục nhảy xô đến, miệng vừa la hét “Tại sao mày vào chùa ? Mày vào chùa làm gì?” tay vừa thụi vào lưng ông đến bầm tím. Chúng áp giải ông về đồn công an quận Phú Nhuận. Tại đây một sĩ quan vai đeo lon năm sao thẩm vấn suốt 90 phút bằng tiếng Anh, vẫn là những câu hỏi không ngừng : “Tại sao vào chùa… Vào chùa để làm gì ?, v.v…”. Ông Thor Halvorssen giải thích rằng ông là Phật tử, nên thấy chùa là ông vào thăm. Sĩ quan Công an bảo rằng : “Thanh Minh Thiền viện không phải là chùa thật, không được Nhà nước công nhận, tại sao không vào các chùa khác?”. Ông Thor Halvorssen chỉ được trả tự do khi ông nói thẳng với Công an rằng “Không thả tôi ra các ông sẽ gặp khó chứ tôi chẳng bị khó khăn gì đâu”. Ông cho Phòng Thông tin Phật giáo Quốc biết là rất đông công an mặc thường phục cũng như sắc phục theo dõi thường trực trước mặt tiền Thanh Minh Thiền Viện.
Bình luận sự kiện này ông Võ Văn Ái viết : “Sự kiện hôm 16.3 đối với ông Thor Halvorssen cho thấy chính sách tôn giáo hai mặt của Hà Nội đối với GHPGVNTN. Đại lão Hòa thượng Thích Quảng Độ bị quản chế không hề được xét xử, chưa có tòa án nào phán xét tội danh ngài. Tại diễn đàn LHQ hay trên các diễn đàn quốc tế, Hà Nội không ngừng khẳng định Hòa thượng không bị giam giữ, quản chế, Hòa thượng “hoàn toàn tự do”. Thế mà nay sự thăm viếng của một người ngoại quốc – ông Thor Halvorssen – bị xem như phạm pháp, bị câu lưu, hăm dọa, hành hung và thẩm vấn ?! Nếu Việt Nam cư xử với một người ngoại quốc như thế, thử hỏi sự hành xử miệt thị của nhà cầm quyền Cộng sản còn bi thiết như thế nào đối với 86 triệu công dân Việt Nam ?”
Bản điều trần cho biết “Đại lão Hòa thượng Thích Quảng Độ hiện đang bị quản chế, sau thời gian tù ngục, lưu đày suốt 29 năm qua. Vị lãnh đạo tối cao của GHPGVNTN, năm nay 81 tuổi, được thế giới đề cử ứng viên Giải Nobel Hòa bình năm nay, không được quyền tự do đi lại, quyền thuyết pháp dù ở trong một ngôi chùa. Được đặc xá năm 1998, nhưng không có quyền hộ khẩu, vô hình trung bị xem như một công dân bất hợp pháp, sống trong “nhà tù tại gia” là Thanh Minh Thiền viện”.
Bản điều trần cũng nói lên thảm cảnh của 20 Ban Đại diện GHPGVNTN tại các tỉnh miền Trung và miền Nam, bị theo dõi, sách nhiễu, không cho hoạt động dù là các sinh hoạt tín ngưỡng, giáo dục, từ thiện. Ông Ái đơn cử trường hợp Thượng tọa Thích Viên Định, Phó Viện trưởng kiêm Tổng thư ký Viện Hóa Đạo, tại chùa Giác Hoa ở Saigon. Từ đầu năm nay, 2010, Thượng tọa không ngừng bị kêu đi “làm việc” liên tục vì cái gọi là “tội” tổ chức lễ Giỗ Tổ Nguyên Thiều, lễ Thọ Cấp cho 51 Huynh trưởng Gia Đình Phật tử hôm 24.1.2010, v.v… Sách nhiễu chưa đủ, còn phạt vạ. Mới đây ngày 15.3.2020, Thượng tọa nhận được Quyết định xử phạt vi phạm hành chính của Ủy ban Nhân dân Quận Bình Thạnh mang số 1930/QĐ-UBND phạt sáu (6) triệu đồng “đối với hành vi lấn, chiếm đất đai”. Trong khi đó, chùa Giác Hoa có đầy đủ giấy tờ hợp pháp và chưa hề vi phạm luật đất đai (như Bằng khoáng điền thổ mang số 651 trước năm 1975, Tờ khai sử dụng đất được Ủy ban Nhân Dân Phường 7 xác nhận năm 1996, Giấy thỏa thuận trả hẽm lại chủ chùa được Công an Khu vực xác nhận).
Kết luận bản Điều trần ông Võ Văn Ái kêu gọi Ủy hội Nhân quyền Tom Lantos (là tên của vị cố Dân biểu nổi danh tranh đấu cho Nhân quyền tại Quốc hội Hoa Kỳ mấy thập niên qua) hãy áp lực Hà Nội chấm dứt cuộc đàn áp GHPGVNTN và các cộng đồng tôn giáo khác, cũng như các nhà bất đồng chính kiến hoạt động cho nhân quyền và dân chủ, và đặt Việt Nam trở lại trong danh sách các quốc gia đàn áp tôn giáo cần đặc biệt quan tâm (CPC, Country of Particular Concern).
Ông Ái nhấn mạnh rằng, Việt Nam phải nằm trở lại trong danh sách CPC cho đến khi nào chịu phục hồi quyền sinh hoạt pháp lý cho GHPGVNTN và các cộng đồng tôn giáo chưa được thừa nhận, trả tự do cho Đại lão Hòa thượng Thích Quảng Độ và hàng giáo phẩm bị quản chế do ôn hòa đòi hỏi cho tự do tôn giáo, nhân quyền, dân chủ : “GHPGVNTN phải được tự do sinh hoạt tôn giáo, độc lập với Đảng Cộng sản và tổ chức ngoại vi của Đảng là Mặt trận Tổ quốc, cũng như tự do chọn lựa người lãnh đạo Giáo hội mà không bị Nhà nước áp đặt. Đây chính là một thử nghiệm cho biết Việt Nam có thực sự cam kết giao hảo với Hoa Kỳ. Những lời hứa hẹn trịnh trọng của Hà Nội chẳng có ý nghĩa gì khi chưa thực thi những bước đổi thay cơ bản trong chính sách tôn giáo và nhân quyền”.
