Có lẽ đối với trời Tây, thì việc tranh đấu cho một sự công bằng, dân chủ và văn minh không còn là điều mới lạ nữa. Một phần là vì họ đã được sống trong điều đó rồi, như những bữa ăn hàng ngày. Nhưng ở đất nước bé nhỏ này, thì vừa mới, vừa cũ, trong mắt tôi.
Cũ là bởi vì mình chưa có đươc, người dân mình chưa được hít thở bầu không khí tự do và dân chủ. Và hàng ngày có biết bao nhiêu người vẫn đang kêu gào để mưu cầu cho một lẽ sống mà đáng lý ra người ta nghiễm nhiên phải được, đâu phải van xin ai, đâu phải là chuyện ai ban cho ai ? Sự kêu gào ấy có nơi đã thốt lên thành lời, thành tiếng, thành những lối sống đầy sự bao dung ở một số ít người. Còn lại thì sao ? Hãy nhìn vào ánh mắt và nét mặt của đại bộ phận người dân mình mà xem ? Tôi không thể nói được, không thể miêu tả hết được. Tất cả tự bản thân sự thống khổ nói lên mọi điều.
Thế còn mới ở đâu ? Đôi khi trong lòng tôi mất hết niềm tin vào cái quyền mà mình đáng lẽ phải có ở đất nước tôi, Việt Nam. Tại sao thế ? Vì tôi không thể tin được tại làm sao mà con người ta lại có thể vô cảm đến mức như vậy, vô cảm trước lẽ sống tự nhiên của cuộc đời này. Một số thì ngang nhiên trở thành những ông vua giàu có và độc ác trong những vương quốc nghèo nàn và lạc hậu, y như trong chuyện cổ tích. Một số khác thì không thể và không dám sống cho cái quyền con người thiêng liêng của mình, như thể là một hậu quả tất yếu.
Nhưng không, tôi vẫn thấy có những con người đang thay mặt đồng bào đòi lại công lý. Hình ảnh này khiến tôi rất cảm động. Tôi cám ơn họ đã cho tôi niềm tin vào lòng người, vào lẽ phải. Ở Việt Nam, dù khó khăn bao nhiêu chăng nữa, dù bị trù dập bao nhiêu chăng nữa, dù rất đông người đang có trong tay “sức mạnh” tàn nhẫn và vô cảm chăng nữa, tôi vẫn thấy có những hình ảnh hiên ngang đẹp lạ thường.
Nhưng thật đau xót xiết bao những hình ảnh ấy ! Tôi đau xót cho dân tộc này, tôi đau xót cho quê hương này, mà vẫn chỉ biết nhìn và cay đắng. Cũng có thể vị đắng này nó làm tôi thấy mới, cho đến bây giờ, lúc nào cũng mới.
Hình ảnh Hòa thượng Huyền Quang, Hòa thượng Quảng Độ, Thượng tọa Thiện Minh, Bác sỹ Nguyễn Đan Quế, Nhà văn Hà Sỹ Phu, Nhà văn Hoàng Tiến, Nhà sử học Trần Khuê, Bác sỹ Phạm Hồng Sơn…và còn rất nhiều nữa trong số ít của những hình ảnh đẹp Việt Nam, mà mỗi khi nghĩ đến tôi thấy lòng ấm áp. Các vị là những hình ảnh đầy thi vị và sống động gợi trong tôi những cảm nghĩ về phẩm chất từ bi và vô uý trong lòng mỗi con người cần được đánh thức. Các vị là những tấm gương dũng cảm đứng bên bờ vực sinh-tử để sống cho ra một cuộc sống, dám chấp nhận cảnh tù đầy lao lý suốt bao nhiêu năm ròng chỉ để lên tiếng cho lẽ phải và sống cho lẽ phải, vì dân tộc và con người. Các vị là nguồn cảm hứng rất lớn giúp tôi có niềm tin và hi vọng vào một ngày mai của chính tôi, một người Việt Nam đang sống tại chính Việt Nam !
Dù sao thì tôi cũng có được cái may mắn là còn biết yêu và cảm phục những hình ảnh tuyệt đẹp này. Nhưng tự thâm tâm tôi, tôi ước mong sau này Việt Nam của tôi sẽ không cần phải như thế nữa. Tôi có một ước mong ngây ngô rằng, đó chỉ là những cuộc chơi và rồi sẽ sớm kết thúc, các vị sẽ chỉ như những nghệ sỹ tài ba và tâm huyết lên sân khấu nhỏ bé Việt Nam của tôi đóng những vai thiện, chính diện trong những vở kịch đầy thương tâm, để đánh thức lòng người xem. Tôi vẫn ngây ngô mong sao những gì tôi đang thấy và tôi đang nghe sẽ chỉ là những cơn ác mộng không phải thật, tôi sẽ không bị ám ảnh bởi những giấc mơ ấy nữa. Những vở kịch thương tâm ấy sẽ cảm hoá được tâm hồn Việt Nam dường như đang còn trong những cơn mộng kéo dài.
Và dù cho thế nào đi chăng nữa, vượt lên trên tiếng khóc âm ỉ trong lòng, những hình ảnh đẹp của Việt Nam ấy là những nụ cười tươi mát đang rưng rưng trong khoé mắt tôi.
Việt Linh