Quê Me Quê Me: Action for democracy in Vietnam & Vietnam Committee on Human Rights
PARIS – Hôm qua, thứ ba 8.11.2005, Bà Condoleezza Rice, Ngoại trưởng Hoa Kỳ, đã công bố duy trì CHXHCNVN trong danh sách 8 quốc gia trên thế giới đàn áp tôn giáo trầm trọng cần đặc biệt quan tâm (CPC, Countries of Particular Concern) : Bắc Hàn, Eritrea, Iran, Miến Ðiện, Saudi Arabia, Sudan, Trung quốc và Việt Nam. Theo nhận xét của Bà Ngoại trưởng Hoa Kỳ khi công bố bản Phúc trình thường niên lần thứ 7 về Tự do tôn giáo trên thế giới hôm thứ ba, thì “Chính phủ tại các quốc gia này đã tham gia hoặc khoan thứ cho những cuộc đàn áp nghiêm trọng tự do tôn giáo trong các năm vừa qua”. Chiếu theo Ðạo luật Tự do Tôn giáo trên Thế giới thông qua tại Quốc hội Hoa Kỳ năm 1998, thì Hoa Kỳ có thể áp dụng những biện pháp chế tài đối với các quốc gia bị liệt kê vào danh sách CPC, kể cả các biện pháp trừng phạt kinh tế và tài chánh.
Việt Nam đã bị liệt kê lần đầu tiên vào danh sách này hồi năm ngoái 15.9.2004. Do đó, mà tháng 5 vừa qua Hà Nội đã ký kết mật ước với Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ hứa hẹn thay đổi chính sách tôn giáo. Thế nhưng, theo Phúc trình thường niên của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, Việt Nam vẫn tiếp tục “chính sách quốc gia thù địch với các tôn giáo chưa được thừa nhận” trong năm 2005. Vì vậy mà tên Việt Nam vẫn duy trì trong danh sách nói trên.
Ðược tin này và trả lời phỏng vấn của các báo, đài và các hãng thông tấn quốc tế, ông Võ Văn Ái, Phát ngôn nhân Viện Hóa Ðạo, Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất (GHPGVNTN), kiêm Tổng vụ trưởng Tổng vụ Ngoại vụ GHPGVNTN Hải ngoại tại Hoa Kỳ – Văn phòng II Viện Hóa Ðạo, tuyên bố :
“Việt Nam đã bỏ lỡ cơ hội để rút tên ra khỏi danh sách các quốc gia đàn áp tôn giáo cần đặc biệt quan tâm – CPC – nếu chịu nỗ lực thay đổi chính sách cũ để tôn trọng tự do tôn giáo và nhân quyền trong thành tích mới của mình”. Thế nhưng, Việt Nam vẫn giữ “chính sách xuất cảng” cố hữu của mình là chỉ rêu rao tuyên bố và hứa hẹn tôn trọng tự do tôn giáo. Nhưng trong thực tế quốc nội, thì vẫn tiếp tục chính sách đàn áp đối với các giáo hội độc lập chưa được thừa nhận”.
Ông Ái đưa ra những ví dụ sách nhiễu và đàn áp Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất. Ðiển hình là trường hợp Ðức Tăng thống Thích Huyền Quang, 87 tuổi, và Hòa thượng Thích Quảng Ðộ, 76 tuổi, Viện trưởng Viện Hóa Ðạo, vẫn tiếp tục bị quản chế khắt khe tại hai ngôi chùa của hai ngài sau gần 30 năm bị giam giữ, tù đày lưu xứ. Vì tình trạng này mà tháng 5 vừa qua, LHQ đã tuyên bố công nhận hai Hòa thượng lãnh đạo Phật giáo là “những nạn nhân bị giam giữ trái phép”. Gần đây, 24 thành viên đại diện Giáo hội ở hai tỉnh Bình Ðịnh và Khánh Hòa trong số 6 tỉnh có Ban Ðại diện bị công an sách nhiễu, khủng bố tinh thần, bắt đi làm việc và hăm dọa phải chối bỏ Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất.
Mới tuần lễ trước đây, ngày 4.11.2005, Ủy ban Nhân dân Quận Phú Nhuận, TP Hồ Chí Minh, ký Quyết định số 849/QÐ-UBND bác bỏ đơn Khiếu nại của Ðại đức Thích Viên Phương và bắt nộp phạt 15 triệu đồng (tương đương với 43 tháng lương của người lao động tại Việt Nam). Nguyên do là Ðại đức đã thu hình Hòa thượng Thích Quảng Ðộ đọc Thông điệp gửi Ủy hội Nhân quyền LHQ đang họp tại Genève tháng 4.2005. Ngay buổi chiều 30.3.2005, Ðại đức bị bắt, bị tịch thu băng hình, máy quay, máy thu băng, v.v… và bị bức bách làm việc nhiều ngày sau đó. Ngày 15.9.2005, Chủ tịch UBND Phú Nhuận ký Quyết định : “Phạt tiền 15.000.000 đồng (Mười lăm triệu) vì hành vi sản xuất phim, băng hình, đĩa hình có nội dung vu khống, xúc phạm uy tín của tổ chức, danh dự và nhân phẩm của cá nhân nhưng chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự, theo điều 23 khoản 3 điểm c Nghị định 31/2001/NÐ-CP”.
Ngày 7.10.2005, Ðại đức Thích Viên Phương viết đơn Khiếu nại và Bản Tường trình sự việc, qua đó phản bác lối hành xử không theo pháp luật của Ủy ban Nhân dân Phú Nhuận. Ðại đức khẳng định không hề “sản xuất phim, băng hình, đĩa hình có nội dung vu khống”. Trái lại, Thông điệp gửi LHQ của Hòa thượng Thích Quảng Ðộ cũng như việc thu băng hình của Ðại đức là hành xử theo các quyền tự do của người công dân, Ðại đức trưng bằng cớ về các quyền này :
“- Sách Trắng của Nhà nước Việt Nam công bố hôm 18.8, ở Chương 2, phần 2 : Việt Nam tôn trọng và bảo đảm các quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí và thông tin của người dân.
– Hiến Pháp nước CHXHCNVN, điều 69 : “Công dân có quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí, có quyền được thông tin…”
– Công ước quốc tế về Các quyền Dân sự và Chính trị của LHQ mà Việt Nam ký kết tham gia ngày 24.9.1982, tại điều 19 quy định :
19.1- Mọi người đều có quyền giữ quan điểm của mình mà không bị ai can thiệp vào.
19.2- Mọi người có quyền tự do ngôn luận. Quyền này bao gồm cả quyền tự do tìm kiếm, nhận và truyền đạt mọi loại tin tức, ý kiến, không phân biệt ranh giới, hình thức tuyên truyền miệng, hoặc bản viết, in, hoặc bằng hình thức nghệ thuật hoặc thông qua mọi phương tiện đại chúng khác tùy theo sự lựa chọn của họ”.
Thế nhưng Quyết định ngày 4.11.2005 của Ủy ban Nhân dân Quận Phú nhuận vẫn bác bỏ lời khiếu nại và bắt Ðại đức phải nộp phạt 15 triệu đồng trong vòng 30 ngày tới. 15 triệu đồng vì hành xử quyền công dân được Hiến pháp, Sách Trắng của Hà Nội cũng như Công ước Quốc tế về các Quyền dân sự và chính trị của LHQ bảo đảm ! Ðặc biệt là với đời sống tri túc khiêm tốn của một Tăng sĩ. Thật chẳng có nỗi bất công và tàn bạo nào lớn hơn.
Ðược mời điều trần hai lần tại Quốc hội Hoa Kỳ ngày 20.6.2005 (một ngày trước khi Thủ tướng Phan Văn Khải đến Hoa Thịnh Ðốn gặp Tổng thống Georges W. Bush) và mới đây hôm 26.10.2005, ông Võ Văn Ái đã yêu cầu Hoa Kỳ duy trì Việt Nam trong danh sách các quốc gia đàn áp tôn giáo cần đặt biệt quan tâm – CPC – cho đến khi nào Hà Nội có những nỗ lực tối thiểu tôn trọng tự do tôn giáo tại Việt Nam, mà tín hiệu đầu tiên có thể nhận ra khi Việt Nam chịu phục hồi quyền sinh hoạt pháp lý của Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất, và trả tự do vô điều kiện cho Ðức Tăng thống Thích Huyền Quang và Hòa thượng Thích Quảng Ðộ.
Trong bức thư viết ngày 5.9.2005 gửi Bà Ngoại trưởng Hoa Kỳ, Condoleezza Rice, ông Võ Văn Ái viết :
“Tôn tin rằng, Việt Nam không thể nào có tự do tôn giáo, bao lâu các cộng đồng tôn giáo như Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất bị cấm đoán hoạt động. Vì vậy, cho đến ngày nào nhà cầm quyền Việt Nam chấp nhận phục hồi quyền sinh hoạt pháp lý của Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất và các tôn giáo chưa được thừa nhận, tôi trân trọng xin Bà Ngoại trưởng hãy duy trì Việt Nam trong danh sách các quốc gia đàn áp tôn giáo cần đặc biệt quan tâm”.
Viện Hóa Ðạo trong nước vừa gửi đến Phòng Thông tin Phật giáo Quốc tế có trụ sở tại Paris để phổ biến tin ba vị Chánh Ðại diện GHPGVNTN tại Saigon, An Giang và Hậu Giang vừa được công cử.
Cùng trong ngày 5.11.2005, Hòa thượng Thích Quảng Ðộ, Viện trưởng Viện Hóa Ðạo, GHPGVNTN đã ký ba Quyết định :
– Quyết định mang số 07/VHÐ/QÐ/VT, bổ nhiệm Thượng tọa Thích Không Tánh đảm trách Chánh Ðại diện GHPGVNTN Miền Quảng Ðức (1).
– Quyết định mang số 08/VHÐ/QÐ/VT, bổ nhiệm Thượng tọa Thích Thiện Minh đảm trách Chánh Ðại diện GHPGVNTN Miền Khánh Anh (1) và Thượng tọa Thích Chơn Tâm, Phó Ðại diện Miền.
– Quyết định mang số 09/VHÐ/QÐ/VT, bổ nhiệm Thượng tọa Thích Chơn Tâm đảm trách Chánh Ðại diện lâm thời GHPGVNTN tỉnh An Giang nhiệm kỳ 2005-2007.
Bản sao nguyên văn và ấn ký 3 Quyết định trên đây đã được gửi đến : – Chư Tôn đức giáo phẩm Hội đồng Lưỡng viện, – Văn phòng II VHÐ GHPGVNTN Hải ngoại, – Quý Ban Ðại diện các Miền, Thành phố, Tỉnh, Quận, Huyện trong nước “để kính tường và liên lạc hỗ trợ Phật sự”, – Phòng Thông tin Phật giáo Quốc tế tại Paris “để phổ biến”, và VP VHÐ lưu.
(1) Miền Quảng Ðức thuộc Saigon – Gia Ðịnh, Miền Khánh Anh thuộc vùng Hậu Giang. Chiếu theo Hiến chương GHPGVNTN, bản tu chỉnh ngày 12.12.1973 tại Ðại hội khóa 5, thì điều 23 ghi rằng : “Ðể đôn đốc và thanh tra Phật sự tại các tỉnh, Viện trưởng Viện Hóa Ðạo bổ nhiệm Ðại diện tại 8 Miền sau khi Ban Chỉ đạo VHÐ chấp thuận. Tám Miền lấy pháp hiệu của 8 vị Cao tăng Việt Nam như sau : Vạn Hạnh (Bắc Trung nguyên Trung phần), Liễu Quán (Nam Trung nguyên Trung phần), Khuông Việt (Cao nguyên Trung phần), Khánh Hòa (Ðông Nam phần), Khánh Anh (Hậu Giang Nam phần), Vĩnh Nghiêm (Phật tử Miền Bắc), và Quảng Ðức (Ðô thành Saigon Gia Ðịnh)” (PTTPGQT chú).
