Bàn về thực chất bản Thông bạch ngày 1.1.2009 của Hòa thượng Thích Minh Tâm

PARIS, ngày 11.3.2009 (PTTPGQT) – Khoảng 12, 13 vị Tăng sĩ đến từ Hoa Kỳ, Canada, Châu âu họp nhau tại Úc và tung ra bản Thông bạch ngày 1.1.2009 thiết lập cái gọi là “Văn phòng Điều hợp Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất Hải ngoại Liên châu” trụ sở đặt tại chùa Khánh Anh ở Pháp. Việc thành lập một tổ chức mới trong cộng đồng người Việt Hải ngoại là chuyện bình thường. Vì ở hải ngoại đã có hàng nghìn tổ chức khác nhau được thành lập trong mấy mươi năm qua. Nhưng việc làm dư luận thắc mắc là nội dung vu cáo của Thông bạch này.

Thứ nhất, Thông bạch tố cáo Viện Hóa Đạo trong nước và Văn phòng II Viện Hóa Đạo hoạt động không đúng Hiến chương của Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất ;

Thứ hai, Thông bạch tố cáo những văn kiện của Viện Hóa Đạo gây ra đại nạn chia rẽ Phật giáo và không đúng với “sinh hoạt dân chủ ở xã hội ngày nay” ;

Thứ ba, Thông bạch tố cáo những người Việt “nhân danh chống Cộng” gây rối sự tu học của các chùa viện, Tăng Ni, Phật tử ở hải ngoại.

Sự thật như thế nào ? Những lời tố cáo của ba Hòa thượng Thích Minh Tâm, Thích Như Huệ, Thích Trí Chơn và Thượng tọa Thích Bổn Đạt ký tên dưới Thông bạch có đúng với thực tại Phật giáo và đất nước ngày nay không ?

Ký giả Triều Thanh của Đài Phật giáo Việt Nam đã phỏng vấn ông Võ Văn Ái trong mục “Câu Chuyện Cuối Tuần” về tất cả những thắc mắc nói trên. Cuộc phỏng vấn đã được phát đi trong chương trình tối thứ sáu 6.3.2009. Toàn bộ cuộc phỏng vấn thu thanh dài 34 phút. Nhưng thời lượng phát thanh của Đải Phật giáo Việt Nam giới hạn 30 phút, vì vậy đã có một số đoạn bị cắt. Trong thông cáo báo chí hôm nay, chúng tôi chép lại sau đây toàn bộ cuộc phỏng vấn không cắt bỏ để bạn đọc theo dõi :

Triều Thanh : Thưa ông Võ Văn Ái, gần đây có 3 Hòa thượng và một Thượng tọa họp nhau tại Úc châu rồi cho ra đời bản Thông bạch về việc thành lập Văn phòng Điều hợp Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất Hải ngoại Liên châu. Ông nghĩ sao về nội dung Thông bạch và sự ra đời ngoài khuôn khổ của Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất ?

Võ Văn Ái : Chúng ta đang sống tại các nước văn minh, dân chủ, tôi nghĩ rằng ba Hòa thượng Như Huệ, Minh Tâm, Trí Chơn và Thượng tọa Bổn Đạt có toàn quyền thành lập tổ chức mới theo ước vọng, ý kiến và lập trường riêng của họ. Ta theo hoặc không theo thì được, nhưng chẳng ai có quyền cấm cản, phê bình, chỉ trích. Vì đây là chuyện riêng tư, cá nhân của họ. Họ đâu có nhân danh chúng ta mà chúng ta lên tiếng ?

Triều Thanh : Nhưng bức Thông bạch nói trên nhân danh Giáo Hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất để hình thành tổ chức và dời đô về chùa Khánh Anh ở Pháp kia mà ?

Võ Văn Ái : Việc này đã giải quyết qua Thông bạch số 31 của Đại lão Hòa thượng Thích Quảng Độ, Viện trưởng Viện Hóa Đạo, Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất (GHPGVNTN), ký ngày 24.8.2008, tuyên cáo Thượng tọa Thích Bổn Đạt và 2 Hòa thượng Thích Như Huệ, Thích Minh Tâm tiếm danh GHPGVNTN khi dùng cái gọi là Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất Hải ngoại tại Canada, Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất Hải ngoại tại Úc Đại Lợi – Tân Tây Lan, và Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất Âu châu. Còn Hòa thượng Thích Trí Chơn thì đã ly khai GHPGVNTN Hải ngoại tại Hoa Kỳ khi cùng với 7 vị khác đứng ra thành lập tổ chức mới mang tên “Cộng đồng Phật giáo Việt Nam tại Hoa Kỳ” do Hòa thượng Thích Giác Nhiên đứng đầu. Hòa thượng Gíac Nhiên là người đã về Việt Nam cộng tác với nhà cầm quyền Cộng sản.

Tiếm danh có nghĩa dùng danh xưng một giáo hội lịch sử và có pháp lý, nhưng lại không tuân thủ Hiến chương, đường lối, lập trường, kỷ cương của Giáo hội này.

Triều Thanh : Nhưng thưa ông, trong Thông bạch của ba Hòa thượng và một Thượng tọa ký tên, họ khẳng định họ tuân thủ Hiến chương GHPGVNTN, lại còn tố cáo Viện Hóa Đạo trong nước và Văn phòng II Viện Hóa Đạo ở hải ngoại “không đi đúng Hiến chương, mà còn trái nguyên tắc sinh hoạt dân chủ của xã hội ngày nay” ?

Võ Văn Ái : Sinh hoạt dân chủ của xã hội ngày nay là gì ? Dân chủ là dân chủ, làm gì có thứ dân chủ ngày xưa và dân chủ ngày nay ? Thế là bốn vị Minh Tâm, Như Huệ, Trí Chơn, Bổn Đạt phủ nhận nền dân chủ Lục hòa do Phật chế cách nay gần ba nghìn năm sao ? Tạm thời ta thử xem xét thứ “dân chủ của xã hội ngày nay” mà bốn vị đang mường tượng để tố cáo Viện Hóa Đạo, và xem bốn vị hành xử dân chủ tới cỡ nào.

Sự việc cụ thể là khi nhà cầm quyền Hà Nội tiến công đợt mới nhằm xóa sổ GHPGVNTN, phản ứng chuyến viếng thăm và cứu trợ Dân oan của Đại lão Hòa thượng Thích Quảng Độ tại Văn phòng 2 Quốc hội ở Saigon hôm 17.7.2007, thì Đức cố Tăng thống Thích Huyền Quang và toàn Ban chỉ đạo Viện Hóa Đạo nhận giấy công an triệu đi làm việc. Báo hiệu một chiến dịch đàn áp, bắt bớ như đã xẩy ra các năm 1977 và 1982. Để đối ứng tình hình, Đức Tăng thống Thích Huyền Quang ban hành Giáo chỉ số 9 thiết lập Văn phòng II Viện Hóa Đạo ở hải ngoại cáng đáng cuộc đấu tranh của Phật giáo một khi hai Viện Tăng thống và Viện Hóa Đạo trong nước bị truy quét bức tử.

Trước tình hình sinh tử của Giáo hội, Hòa thượng Thích Hộ Giác, Chủ tịch Văn phòng II Viện Hóa Đạo, biên thư gửi chư tôn đức Tăng Ni, Phật tử mời về tham dự Đại hội bất thường ngày 10.11.2007 tại chùa Bửu Môn, thành phố Port Arthur, tiểu bang Texas, Hoa Kỳ, để cùng nhau trao đổi và tìm phương đối phó. Thế nhưng 4 vị nói trên cùng 7 vị khác tại Hoa Kỳ không về tham dự nhằm tìm phương cứu nguy Giáo hội trong nước. Chẳng những thế, hai Hòa thượng có chức vụ trong Giáo hội, Thích Thắng Hoan và Thích Tín Nghĩa cùng với một số vị khác tổng cộng 8 người, biên thư công khai đưa lên mạng Internet tẩy chay Đại hội. Chưa đủ, họ còn châm biếm Giáo chỉ số 9 là “Giáo chỉ giả”, nói lời bất kính với Đức Tăng thống Thích Huyền Quang, với Đại lão Hòa thượng Thích Quảng Độ, đánh phá các Cận sự trọng yếu của Giáo hội. Hành xử vô nguyên tắc, vô chính phủ như thế đâu có thể gọi là “nguyên tắc sinh hoạt dân chủ của xã hội ngày nay”, phải không ? Bốn vị này ở Pháp, ở Hoa Kỳ, Canada, Úc châu mấy chục năm qua mà không biết nguyên tắc tối thiểu của dân chủ là trao đổi, bàn bạc thông qua một Đại hội ? Nội chừng đó đủ biết bốn vị Như Huệ, Minh Tâm, Trí Chơn, Bổn Đạt dân chủ hay phản dân chủ.

Triều Thanh : Xin ông cho biết GHPGVNTN trong nước và hải ngoại đã làm gì hớ hênh khiến ba Hòa thượng và một Thượng tọa kết án “làm không đúng Hiến chương” và “bị thúc đẩy bởi các thế lực chính trị bên ngoài” ?

Võ Văn Ái : Các bậc cao tăng như Đức cố Tăng thống Thích Huyền Quang, Đại lão Hòa thượng Thích Quảng Độ, làm sao có thể có những hành xử gọi là “hớ hênh” ? Quá trình 34 năm tù đày, quản chế ngay trên mảnh đất quê hương nhằm bảo vệ Giáo hội và đạo pháp trước tà thuyết ngoại lai Mác – Lê, khiến Hà Nội phải kiên dè, công luận thế giới ca ngợi, là một bằng chứng, mà bốn vị nói trên không thể nói ngược. Nhất là khi sự tu luyện, kiến thức, tuổi tác của bốn vị đứng vào hàng con em của hai Ngài.

Muốn tố cáo hai Ngài, tức hàng giáo phẩm lãnh đạo Viện Tăng thống, Viện Hóa Đạo, và Văn phòng II Viện Hóa Đạo “bị thúc đẩy bởi các thế lực chính trị bên ngoài”, thì phải viện dẫn chứng cớ cụ thể. Không thể nói bâng quơ, kết án bừa bãi kiểu công an cộng sản. Phải trưng dẫn thế lực nào, tên gì, ở đâu, thúc đẩy Hội đồng Lưỡng Viện hoạt động phản lại Hiến Chương hay phản bội lập trường cố hữu của GHPGVNTN ? Không minh chứng được tức nói ngoa, đặt điều vu khống, nếu không là hàm huyết phún nhân.

Là người bàng quan, chúng ta vẫn có thể thấy đâu là sự thật đằng sau sự vu khống này. Hãy đọc lại tất cả những văn kiện do Đức cố Tăng thống Thích Huyền Quang viết đầu thập niên 90, đặc biệt là hai văn kiện lịch sử “Tuyên cáo Giải trừ Quốc nạn và Pháp nạn” ngày 20.11.1993, và “Ngày Sám hối và Chúc sinh toàn quốc” ngày 21.4.2000, rồi đem so với tất cả các Giáo chỉ, Thông điệp, Thông bạch, Thông tư của Hội đồng Lưỡng Viện trong nước từ ấy đến nay, năm 2009, xem lập trường và đường hướng của Giáo hội có nhích một ly nào không, mà dám lên giọng nói rằng “bị thúc đẩy bởi các thế lực chính trị bên ngoài” ? Chính bốn vị này mới thay đổi, thoát ly khỏi lập trường cố hữu của GHPGVNTN và hoạt động ngược với Hiến chương.

Triều Thanh : Thế nhưng, thưa ông Võ Văn Ái, bốn vị này khư khư bám vào Hiến chương GHPGVNTN để đề cao tổ chức họ. Ông trả lời như thế nào đây ?

Võ Văn Ái : Hiến chương mà họ nói đi nói lại trong Thông bạch thành lập Văn phòng bốn châu chỉ quanh quẩn ở Lời Nói Đầu mà thôi. Mục đích họ đề ra qua Thông bạch là : “Liên kết các Giáo hội để phục vụ nhân loại và dân tộc theo tinh thần Lời Mở Đầu của Hiến chương của GHPGVNTN đã minh định”. Phục vụ nhân loại như thế nào ? Phục vụ dân tộc ra sao ? Nói nghe lớn lối, nhưng thực tế bốn vị này không cho người đọc biết nhân loại ở đâu ? dân tộc họ phục vụ là dân tộc nào ? Dân tộc Việt Nam của con cháu Vua Hùng, hay dân tộc Xã hội chủ nghĩa, dân tộc Xô viết Nghệ Tĩnh ?

Hiến chương GHPGVNTN bản tu chính ngày năm 1973 tại Đại hội khóa 5 ở Saigon, ngoài Lời Nói Đầu chỉ có tính cách dẫn nhập mà bốn vị bấu víu, còn có thêm 11 chương, 40 điều xác định cơ cấu tổ chức, cách thế điều hành Giáo hội, và quyền hạn của các nhân sự thuộc hai Viện Tăng thống và Viện Hóa Đạo cùng những nguyên tắc họp hành, biểu quyết. Ấy là chưa nói ngoài Hiến chương còn có bản Nội quy Viện Hóa Đạo. Điều này có nghĩa họ phải tuân thủ 11 chương, 40 điều trong Hiến chương và 9 chương, 83 điều trong Nội quy Viện Hóa Đạo. Chứ không phải chỉ giỡn đùa để y cứ khơi khơi vào 7 chữ trong Lời Nói Đầu “phục vụ nhân loại và dân tộc”.

Triều Thanh : Nói như ông là có cả thảy 11 chương, 40 điều trong Hiến chương, và 9 chương, 83 điều trong Nội quy Viện Hóa Đạo. Vậy ông có thể cho biết, bốn vị Như Huệ, Minh Tâm, Trí Chơn, Bổn Đạt có tuân thủ hay vi phạm điều nào trong Hiến chương hay Nội qui Viện Hóa Đạo mà ông vừa dẫn không ?

Võ Văn Ái : Bốn vị này chưa một lần nhắc đến Nội quy Viện Hóa Đạo gồm 9 chương, 83 điều. Có lẽ họ chưa biết tới văn kiện này. Còn Hiến chương GHPGVNTN với 11 chương, 40 điều thì họ chỉ biết có Lời Nói Đầu qua 7 chữ “phục vụ nhân loại và dân tộc”. Người đọc Thông bạch của bốn vị không hề biết bốn vị “phục vụ” như thế nào ? Nhân loại gồm những ai, và dân tộc họ phục vụ là dân tộc nào ?

Nay bốn vị đã ly khai khỏi Giáo hội dân tộc, họ chỉ cố ý tiếm danh GHPGVNTN làm lá chắn để không bị 3 triệu người Việt tị nạn và tín đồ phê phán hay hỏi thăm.

Bốn vị này không ngừng khiếm nhã chỉ trích Đại lão Hòa thượng Thích Quảng Độ, Viện trưởng Viện Hóa Đạo, nhưng bốn vị chẳng biết phép tắc quy định ở điều 5 trong Nội quy Viện Hóa Đạo. Quyền hạn của vị Viện trưởng được ấn định như sau :

“Viện trưởng Viện Hóa Đạo điều khiển và thi hành các quyết định của Ban Chỉ đạo, Hội đồng Viện Hóa Đạo. Viện trưởng Viện Hóa Đạo thay mặt Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất trên phương diện pháp lý liên quan đến sự hoạt động của Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất (…) Viện trưởng Viện Hóa Đạo bổ nhiệm tất cả nhân viên văn phòng Viện Hóa Đạo, tất cả các chức vụ quan trọng thuộc phạm vi các Tổng vụ, Viện trưởng Viện Đại học Phật giáo, Đại diện Miền, Tỉnh, Thị xã, Quận và các Đại diện tại ngoại quốc, sau khi được Ban Chỉ đạo chấp thuận”.

Bốn vị Như Huệ, Minh Tâm, Trí Chơn, Bổn Đạt cũng như TẤT CẢ, tôi nhấn mạnh TẤT CẢ các Tăng Ni bốn châu do bốn vị cầm đầu, không có một vị nào có chức vụ trong Ban Chỉ đạo Viện Hóa Đạo hay Hội đồng Viện Hóa Đạo, thì lấy tư cách gì bốn vị dám cả gan phê bình Viện Hóa Đạo “không đúng Hiến chương mà còn trái nguyên tắc sinh hoạt dân chủ của xã hội ngày nay” ? Làm gì có thứ dân chủ cấp dưới phủ nhận cấp trên, Xã trưởng phủ nhận quyết định của Tổng thống hay Quốc hội ?

Triều Thanh : Cám ơn lời ông giải thích rõ ràng, mà lâu nay chúng tôi khó hiểu, vì chỉ nghe phía ly khai tuyên bố. Thông bạch của ba Hòa thượng và một Thượng tọa quy trách nhiệm cho Viện Hóa Đạo và Văn phòng II Viện Hóa Đạo gây ra “đại nạn Phật giáo, không những gây chia rẽ trầm trọng Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất mà còn ảnh hưởng đến phần lớn Tăng Ni của các Giáo hội và tổ chức Phật giáo khác tại hải ngoại”. Ông trả lời thế nào về cáo buộc này ?

Võ Văn Ái : Bốn vị làm Thông bạch do hoảng hốt nên gắp lửa bỏ tay người đó thôi ? Tôi xin hỏi : Ai gây chia rẽ trầm trọng Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất ? Cộng sản chứ ai khác, từ cuộc bố ráp năm 1977 cho tới dựng lập Giáo hội Phật giáo Nhà nước năm 1981 làm công cụ cho Đảng Cộng sản. Và nay Cộng sản dùng các món lợi dưỡng lôi kéo một số Sư và Phật tử thi hành chiến thuật “Sư đánh Sư, Phật tử nện Phật tử”.

Lũng đoạn Phật giáo hải ngoại là Hòa thượng Thích Minh Tâm, chủ soái Nhóm Về Nguồn hợp đồng với nhóm Thân hữu Già Lam đánh phá GHPGVNTN chỉ vì GHPGVNTN không chịu thỏa hiệp với Cộng sản. Tôi nói có chứng cớ. Thời Hòa thượng Minh Tâm còn giữ chức vụ và còn là thành viên GHPGVNTN Hải ngoại, Hòa thượng đã không “sinh hoạt dân chủ như xã hội ngày nay”, Hòa thượng bất chấp Hiến chương Giáo hội và Nội quy Viện Hóa Đạo, khi tự ý triệu tập cuộc họp Tăng Ni hải ngoại ngày 6 và 7.1.2007. Từ cuộc họp này, Hòa thượng cho thành lập một tổ chức mới mang tên “Tăng Ni Việt Nam Hải ngoại” và được bầu làm “Trưởng Ban Điều Hợp”. Đã có GHPGVNTN Hải ngoại tại các châu rồi thì tại sao lập tổ chức mới Tăng Ni Việt Nam Hải ngọại làm gì, nếu không là âm mưu phát triển thành các nhóm chống đối ở các các châu Âu, Mỹ, Úc, Canada, nhằm ly khai và đối đầu với GHPGVNTN Hải ngoại ? Tiếp đấy, nhóm “Tăng Ni Việt Nam Hải ngoại” tổ chức 3 ngày Về Nguồn (21, 22 và 23.9.2007) tại chùa Pháp Vân của Thượng tọa Tâm Hòa ở thành phố Toronto, Canada, chuẩn bị cho việc vận động chư Tăng Ni và Phật tử về Việt Nam tham dự Đại lễ Vesak LHQ 2008 do Hà Nội đăng cai tổ chức.

Từ 5 năm qua, chứ không phải mới đây, chùa Pháp Vân của Thượng tọa Tâm Hòa là pháo đài chửi bới, mạ lỵ chư Tăng, Cư sĩ thành viên của GHPGVNTN, bất kính với Đức cố Tăng thống Thích Huyền Quang và Đại lão Hòa thượng Thích Quảng Độ. Tất cả những bài viết đều nặc danh, viết theo ngôn ngữ của nền văn hóa khạc nhổ Cộng sản tập trung đăng tải trên Trang Nhà chùa Pháp Vân.

Do nhận thức tính chất ly khai và phản bội GHPGVNTN của hai nhóm đồng hợp Về Nguồn và Thân hữu Già Lam, đồng bào Phật tử và đồng bào các giới thông qua các Cộng Đồng Tị nạn phản ứng chống đối mạnh mẽ. Vì động ổ nên Ngày Về Nguồn ở chùa Pháp Vân, Canada, bỏ dự tính công khai hóa tổ chức Phật giáo mới ở hải ngoại đối đầu với GHPGVNTN, nên quay ra giải thích Ngày Về Nguồn chỉ là Ngày Hiệp Kỵ nhớ ơn lịch đại tổ sư và chư vị hữu công. Năm ngoái, 2008, Hòa thượng Minh Tâm lại lặn lội sang Mỹ chỉ huy đại hội Về Nguồn tại chùa Bát Nhã ở Santa Anna trong các ngày 18, 19.9.

Sự kiện cụ thể này chứng minh rõ ai ly gián, ai phân hóa GHPGVNTN Hải ngoại, ai xé bỏ Hiến chương Giáo hội và ai phản tinh thần dân chủ trong sinh hoạt Phật giáo ?

Triều Thanh : Nhưng tại Đại hội Về Nguồn tháng 9 năm ngoái ở chùa Bát Nhã, “Cộng đồng Phật giáo Việt Nam tại Hoa Kỳ” do Hòa thượng Thích Giác Nhiên đứng đầu với 15 vị, lại một lần nữa, trở về lấy lại danh xưng “Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất Hoa Kỳ” là tại làm sao, thưa ông ?

Võ Văn Ái : Dễ hiểu trên hai phương diện ý thức và chiến thuật. Ý thức thì chứng tỏ tập thể 15 vị Tăng ấy bị giật dây nên chẳng ý thức mình làm gì. Cho nên nay ly khai GHPGVNTN đổi tên thành “Cộng đồng Phật giáo Việt Nam tại Hoa Kỳ”. Rồi gần một năm sau lại trở về tiếm danh GHPGVNTN. Còn chiến thuật, thì những kẻ giật dây sau hậu trường thấy đỏ tưởng chín, tưởng là có thể lũng đoạn và thanh toán GHPGVNTN ở hải ngoại. Nào ngờ không thanh toán được, mà GHPGVNTN còn kiện toàn và phát triển. Điều họ bất ngờ là không tiên liệu sự tự phát mạnh mẽ của đồng bào Phật tử và đồng bào các giới trong Cộng đồng hải ngoại hậu thuẫn GHPGVNTN. Bởi thế các chiến thuật gia giật dây sau hậu trường mới chỉ thị đường lối mới : không phá được từ bên ngoài thì trở vào lại bên trong trường kỳ mai phục chờ thời cơ.

Phá từ bên ngoài là ly khai Giáo hội ra thành lập các nhóm Về Nguồn, Tăng Ni Việt Nam Hải ngoại, Thân hữu Già Lam. Còn trường kỳ mai phục bên trong là trở lại tiếm danh GHPGVNTN theo kiểu vừa thực hiện ở Úc trong cái đại hội trá hình gồm 12, 13 Tăng sĩ để thành lập cái gọi là “Văn phòng Điều hợp GHPGVNTN Liên châu” nhập nhằng đánh lận con đen.

Triều Thanh : Ông nghĩ sao về số lượng 96 Tăng Ni và Phật tử tham dự đại hội Về Nguồn ở chùa Pháp Vân, thành phố Toronto bên Canada, năm 2007. Và nay nhích lên 104 Tăng Ni, Phật tử qua “Tuyên bố chung” của Hòa thượng Minh Tâm chống phá GHPGVNTN công bố ngày 9.9.2008 ?

Võ Văn Ái : Đạo Phật là đạo của Trí tuệ và Từ bi, chưa bao giờ là đạo quân của những con số lính hay binh đoàn. 96 rồi 104 Tăng Ni, Phật tử chỉ là những con số, so với ba triệu người Việt hải ngoại có bao lăm ? Nhìn vào hai con số này người ta chỉ biết những tên quen thuộc của 15 vị ở Hoa Kỳ do Hòa thượng Thích Giác Nhiên cầm đầu, mà Hòa thượng Giác Nhiên thì ai cũng rõ mặt khi ngài đứng chụp hình trước Lăng ông Hồ Chí Minh nhân về dự Phật đản LHQ 2008 ở Hà Nội, ở Âu châu thì có các vị Minh Tâm, Tánh Thiệt, Như Điển, Úc châu thì các vị Như Huệ, Bảo Lạc, Quảng Ba. Đa số các vị kia chẳng ai biết họ là ai, họ chưa từng xuất hiện hay làm gì mấy mươi năm qua cho cuộc đấu tranh dân tộc đòi hỏi tự do tôn giáo và nhân quyền. Hiện trạng các sư thuộc Giáo hội Nhà nước gửi ra nước ngoài gần đây hàng mấy trăm người, thì muốn có số trăm đâu khó. Vấn đề số trăm số nghìn không quan trọng bằng những con số ấy làm gì hữu dụng cho nhân sinh và đất nước. Năm 1981 cả nước chỉ có hai vị Đại sư đứng lên chống đối nhà nước độc tài Cộng sản là Hòa thượng Thích Huyền Quang và Hòa thượng Thích Quảng Độ. Tôi xin hỏi : hai người là ít hay nhiều ?

Hồi Hòa thượng Minh Tâm tung bản “Tuyên bố chung” chống phá GHPGVNTN ngày 9.9.2008 với 104 chữ ký, có nhiều vị ở Âu châu nói với tôi là họ không hề được hỏi ý kiến, không hề được đọc Tuyên bố ấy. Các vị này nói Hòa thượng Minh Tâm để bừa tên họ vào cho đông thôi. Điển hình là Hòa thượng Thích Trí Minh điện thoại phản đối khi thấy tên ngài trong bản tuyên bố, nên mới được Hòa thượng Minh Tâm rút tên ngài ra. Nếu không, ta đã có 105 người. Trường họp 96 vị ở đại hội Về Nguồn bên Canada cũng thế. Có một số các vị Tăng Ni nói với tôi là nghe quảng cáo có Hòa thượng Thích Hộ Giác tham dự nên họ mới đến. Tới chùa Pháp Vân không thấy Hòa thượng Hộ Giác, mới vỡ lẽ là bị lừa.

Công tâm mà nói, 96 vị rồi lên 104 vị chẳng mang ý nghĩa gì. Vấn đề là chính nghĩa, là chất lượng, là chánh pháp chứ không là con số. Nhà cầm quyền Hà Nội không ngớt khoe Đảng và Nhà nước có tới 40.000 Tăng Ni phục vụ Đảng, và Đảng cai quản gần 20.000 ngôi chùa ở Việt Nam. Nhưng đó có là Chánh Pháp ? có là Phật giáo Việt Nam của hai nghìn năm lịch sử không ? Hỏi là đã trả lời.

Triều Thanh : Thế thì xin ông cho biết chính nghĩa hay đường lối lập trường của bốn vị nói trên, nói khác đi, của Văn phòng Điều hợp của cái gọi là GHPGVNTN Liên châu đặt tại chùa Khánh Anh ở Pháp của Hòa thượng Minh Tâm là gì ?

Võ Văn Ái : Xin hãy đọc Thông bạch của bốn vị phát hành tại Úc châu hôm 1.1.2009 tất rõ. Hiến chương GHPGVNTN mà họ bênh vực chỉ thu bé tối đa vào Lời Nói Đầu. Lời Nói Đầu mà họ đề cao thu nhỏ vào 7 chữ “phục vụ nhân loại và dân tộc” nhưng không cho biết nhân loại ở đâu và dân tộc nào.

Lập trường ghi trong Thông bạch rất đại khái. Tôi xin trích đọc :

Thứ nhất, “Đồng hành với nguyện vọng chung của Dân Tộc và Đất Nước, các Giáo Hội luôn đứng bên ngoài các tranh chấp chính trị và các thị phi thế tục. Phật Giáo quyết không làm công cụ cho bất cứ thể chế và các thế lực chính trị nào”.

Thứ hai, “Nếu các Giáo Hội cần lên tiếng thì chỉ là sự lên tiếng của những người con Phật với lý tưởng từ bi, trí tuệ, giải thoát, yêu chuộng công bằng và lẽ phải, mong đem lại an vui phúc lợi cho tha nhân, tuyệt nhiên không phải là của thế lực này đối đầu với thế lực khác”.

Đọc xong tôi xin bình luận vì sao tôi nói lập trường này rất đại khái, chẳng có gì mới lạ mà lại tối nghĩa nếu không là phản nghĩa. Câu thứ nhất nói trên tự nó đã mâu thuẫn với chính nó. Nói chí nguyện của ba Hòa thượng và một Thượng tọa là “Đồng hành với nguyện vọng chung của Dân Tộc và Đất Nước”, nhưng liền đó lại thụt lùi ba bước khi khẳng định bốn giáo hội Úc, Âu, Mỹ, Canada của ngài Minh Tâm là “các Giáo Hội luôn đứng bên ngoài các tranh chấp chính trị và các thị phi thế tục”. Đứng bên ngoài, thì làm sao có thể “đồng hành với nguyện vọng chung của Dân tộc” ? Hóa ra Dân tộc mà bốn vị nhắc tới đang còn trên mặt trăng chăng ? Toàn thể dân tộc 85 triệu người hiện nay đang đối diện với nạn độc tài toàn trị gây thành tệ nạn khủng khiếp trong xã hội, đạo đức suy thoái, văn hóa suy đồi. Ấy là chưa kể tình trạng mất đất, mất biển, mất hai quần đảo Hoàng Sa, Trường Sa vào tay Trung quốc. Nguy cơ mất nước là thao thức lớn của 85 triệu dân trong nước. Xin hỏi bốn vị “đồng hành” như thế nào trước nguyện vọng cầu cứu của 85 triệu người, khi các vị khư khư “đứng bên ngoài” ?

Câu thứ hai trong Thông bạch nói rằng “Nếu các Giáo Hội cần lên tiếng thì chỉ là sự lên tiếng của những người con Phật với lý tưởng từ bi, trí tuệ, giải thoát, yêu chuộng công bằng và lẽ phải, mong đem lại an vui phúc lợi cho tha nhân, tuyệt nhiên không phải là của thế lực này đối đầu với thế lực khác”. Đọc nghe toàn những chữ cao xa, vĩ đại, nào là lý tưởng, tử bi, trí tuệ, giải thoát, công bằng, lẽ phải… thực chất chỉ là một câu nói inh tai của cái thùng rỗng, vì nó vô nghĩa, vô tâm và vô nhân đạo. Có ai bắt các vị phục vụ thế lực này chống thế lực kia đâu ? Nhưng có cái thế lực khổng lồ đang đè nén chình ình trên các ngôi chùa, thảm sát, đàn áp chư Tăng Ni, Phật tử trong nước, thì bốn vị làm gì đây để “đem lại an vui phúc lợi cho tha nhân” ? Vì các vị là trưởng tử của Như Lai, phát nguyện đi theo con Đường Phật để giáo hóa và cứu khổ chúng sinh, nên quần chúng Phật tử và quần chúng các giới mới yêu cầu các vị phải lên tiếng và hành động cứu nguy dân Việt ra khỏi ba thảm trạng làm cho đất nước điêu linh, nhân dân khốn khó, Phật giáo biến thành công cụ chính trị cho đảng Cộng sản. Bản thảm trạng ấy là :

1. Một chính quyền tự thị ;
2. Một chính quyền ly khai dân ;
3. Một chính quyền lệ thuộc nước ngoài, từ ý thức hệ đến cơ cấu tổ chức bộ máy nhà nước, làm đảo lộn xã hội và nhân văn Việt.

Ngoài lập trường vu vơ, đại khái của bốn vị, phần “Dự định việc cần làm” trong Thông bạch cũng không thấy có chi mới. Điều mới mẽ nhất, nhưng có tính thụt lùi vào tháp ngà xa cách quần chúng khổ đau đang trầm thống kêu cứu. Đó là biến tất cả cuộc hành hoạt cao quý hai nghìn năm lịch sử Phật giáo vào việc cúng kiến Hiệp Kỵ như bốn vị đã thực hiện trong ba Ngày Về Nguồn tại pháo đài chùa Pháp Vân ở thành phố Toronto bên Canada tháng 9 năm 2007. Nay khẳng định lại trong Thông bạch của 4 vị như sau :

“Kế thừa tinh thần truyền đăng tục diệm, để làm tỏ rạng dòng lịch sử Phật giáo Việt Nam, của chư vị Lịch Đại Tổ Sư hai ngàn năm qua. Do vậy, ngày Hiệp Kỵ Chư Tổ là ý nghĩa cao đẹp trên tinh thần phụng hành của Tăng đoàn”.

Triều Thanh : Xin ông câu hỏi chót. Trong Thông bạch của bốn vị, từ phần dẫn nhập cho đến phần “Dự định việc cần làm”, bốn vị kết án, tôi xin trích : “một thiểu số cực đoan, lạm dụng danh nghĩa bảo vệ Phật Giáo, nhân danh đấu tranh chống cộng, tiếp tục bôi nhọ, vu hãm, gây rối các sinh hoạt tu tập và hoằng pháp của Tăng Ni tại các tự viện hải ngoại, khiến cho nhiều Phật tử mới vào đạo phải hoang mang, ngờ vực, thối thất tâm bồ đề”. Ông có đồng tình với lời kêu gọi hay tố cáo này không ?

Võ Văn Ái : Tôi không đồng ý vì ba lẽ. Một là các văn kiện, phát ngôn của Viện Hóa Đạo, GHPGVNTN, chưa hề có một lời lẽ nào “bôi nhọ, vu hãm, gây rối các sinh hoạt tu tập và hoằng pháp của Tăng Ni tại các tự viện hải ngoại”. Trái lại, dưới các ngòi bút nặc danh trong các nhóm Về Nguồn, Tăng Ni Việt Nam Hải ngoại và Thân hữu Già Lam tung lên mạng Internet hàng chục bài chửi bới tục tằng, vu hãm nhân sự trong GHPGVNTN thì có. Ở đây chúng ta chứng kiến nỗi buồn của thời đại khi thấy ngôn ngữ từ hòa Phật giáo của chư Tăng, Phật tử được cải tạo theo nền văn hóa chửi bới của Cộng sản, xuống cấp thành thứ ngôn ngữ khạc nhổ, thứ ngôn ngữ chợ trời.

Hai, là bốn vị khinh miệt quần chúng cư sĩ và khinh thường sự phê phán của đồng bào các giới trong Cộng đồng tị nạn. Tôi có đọc trên mạng Internet một số bài viết của đồng bào các giới không là thành viên của GHPGVNTN. Những vị này, vì tấm lòng hào hiệp đấu tranh cho nhân quyền, dân chủ, họ hậu thuẫn Đức cố Tăng thống Thích Huyền Quang và Đại lão Hòa thượng Thích Quảng Độ cũng như hậu thuẫn Giáo chỉ số 9 của Giáo hội. Chẳng hạn như sự lên tiếng công khai của Cộng đồng Người Việt Tự do Úc châu, Cộng đồng Người Việt Nam California, Cộng đồng Á châu, Tuyên cáo của Ủy ban phối hợp đấu tranh yểm trợ Quốc nôi ở miền Đông Hoa Kỳ, v.v… Do tấm lòng hào hiệp này, có một số bài thống trách các giáo hội ly khai và tiếm danh của các vị Như Huệ, Minh Tâm, Trí Chơn, Bổn Đạt. Một số bài khác đưa chứng cớ về vấn đề hủ hóa phụ nữ của một số Hòa thượng, Thượng tọa trong bốn châu. Nếu các bài viết phê phán, từ lập trường dân tộc đến đạo hạnh cá nhân của các vị không đúng, xin các vị có văn thư minh thị không đúng ở chỗ nào. Tiến xa hơn nữa, các vị có thể dùng luật pháp để minh thị. Thay vì làm như thế, các vị im lặng trước các lời chất vấn, lại có tố cáo ngược đồng bào “bôi nhọ, vu hãm, gây rối”. Thế là không thuyết phục.

Thứ ba, là bốn vị coi thường nếu không nói khinh miệt ba triệu người Việt nước ngoài khi hạ bút viết rằng “nhân danh đấu tranh chống cộng, tiếp tục bôi nhọ, vu hãm, gây rối các sinh hoạt tu tập và hoằng pháp của Tăng Ni”. Làm gì có chuyện đó ?! Chống Cộng là điều xấu xa, sai lạc hay sao ? Thế Cộng sản trong nước thảm sát, đàn áp các sinh hoạt tu tập và hoằng pháp của Tăng Ni thì bốn vị tính sao ? Các vị làm gì trước thực tế ấy ? Không làm gì, thì cứ tụ thủ bàng quang như lâu nay, nhưng tại sao quay ra tố cáo các Cộng đồng chống Cộng đang hậu thuẫn Phật giáo ?

Không, không thể hồ đồ cả vú lấp miệng em như vậy được.

Triều Thanh : Xin cám ơn ông Võ Văn Ái và xin hẹn quý thính giả ở Câu Chuyện Cuối Tuần vào thứ Sáu tuần tới, cũng vào giờ phát thanh này.