Bị ngăn chận lần thứ hai tại Trảng Bom trong vòng bốn tiếng đồng hồ, chiếc xe chở Phái đoàn Viện Hóa Ðạo ra Bình Ðịnh thăm Ðức Tăng thống Thích Huyền Quang đã bị hai chiếc xe Jeep và 102 chiếc moto của công an áp giải quay về Saigon vào lúc 15 giờ 30 giờ Việt Nam : công an ngồi trên hai chiếc xe jeep và hai chiếc mô tô mặc quân phục dẫn đầu trước và sau xe Phật giáo, còn 100 chiếc motos đi kèm kia là công an mặc thường phục.
Câu chuyện ngăn cấm hàng giáo phẩm Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất ra Bình định thăm Ðức Tăng thống đang thập tử nhất sinh trên giường bệnh khởi đầu từ cuộc chận xe lần thứ nhất lúc 5 giờ 30 sáng thứ hai, 22.11, mà Phòng Thông tin Phật giáo Quốc tế trình bày qua bản thông cáo báo chí thứ nhất phát hành lúc 2 giờ sáng, giờ Paris.
Từ đó đến bây giờ, biết bao điên đảo hiện ra…
Khi thấy quần chúng và chư Tăng đến càng lúc càng đông nơi chiếc xe Viện Hóa Ðạo bị chận ở Ngã Ba Trường Vẽ, quận Bình Thạnh, công an lo sợ có biến động nên phải để cho xe lên đường. Chuyển bánh sang Thanh Minh Thiền rước Hòa thượng Thích Quảng Ðộ, Viện trưởng Viện Hóa Ðạo. Nhưng con đường trước mặt Thiền viện dày đặc công an. Khi Hòa thượng vừa bước xuống đường, thì công an mời ngay vào Nhà khách trong chùa nói chuyện. Tại đây họ nói :
– Xin mời Hòa thượng ra Ủy Ban Nhân dân làm việc theo giấy mời.
– Tôi đã quyết định ra Bình Ðịnh thăm Ðức Tăng thống bệnh nặng. Xong việc sẽ đến sau.
– Không ai ngăn cấm Hòa thượng ra thăm Hòa thượng Huyền Quang. Nhưng chúng tôi khuyên Hòa thượng hoãn lại chuyến đi năm, ba ngày ?
– Vì sao phải hoãn ? Hòa thượng Quảng Ðộ hỏi.
Vì Quy Nhơn đang có bão, công an trả lời.
– Con đi thăm Bố bị bệnh nặng, thì bão tố, sấm sét gì cũng phải đi. Nay Ðức Tăng thống đang thập tử nhất sinh thì tôi phải đi, không thể trì hoãn…
Nói xong Hòa thượng mang xách ra đi trước sự ngơ ngác của công an.
Xe đến Thanh Minh Thiền viện vào lúc 9 giờ 15 sáng, nhưng mãi đến 10 giờ 30 mới lăn bánh ra đi, chở theo Hòa thượng Thích Quảng Ðộ, Hòa thượng Thích Ðức Chơn, thành viên Hội đồng Trưởng lão Viện Tăng thống, Thượng tọa Thích Viên Ðịnh, Phó Viện trưởng Viện Hóa Ðạo, Thượng tọa Thích Ðức Thắng, Tổng Thư ký Viện Hóa Ðạo, Thượng tọa Thích Nguyên Thành cùng quý Thầy hộ tống phái đoàn, trong có Thầy Thích Nguyên Vương.
Song hoạn nạn chưa yên. Kè kè bên xe là một chiếc Jeep và moto của công an theo sát. Ðến vùng rừng cao su vắng vẻ ở Trảng bom, huyện Thống nhất, tỉnh Ðồng Nai, cách Saigon 45 cây số, thì công an chận xe không cho đi vào lúc 11 giờ 25. Hiển nhiên không cho biết lý do. Chung quanh không hàng quán, bóng người. Xe đậu ba mét trước trạm công an. Chư Tăng chỉ biết dùng ngọ với vài mẩu bánh mì cứng ngắt chia nhau. Nước thiếu. Người mệt lả. Mải một lúc, đại diện công an đến gặp Hòa thượng Quảng Ðộ nói rằng :
– Xin mời Hòa thượng trở về lại thành phố để làm việc với công an.
– Hòa thượng đáp : Mời hay bắt ? Mời thì phải có giấy. Bắt thì phải có Quyết định ghi rõ tội trạng, thì tôi mới thi hành. Không thể có chuyện “mời” miệng hay “bắt” miệng được. Khẩu hiệu của chính phủ là “Sống và làm việc theo Hiến pháp, Sống và làm việc theo Luật pháp Nhà nước”. Các ông phải noi gương ấy mà đối xử với dân. Tôi không đi đâu hết, khi các ông chưa xuất trình Giấy mời hay Quyết định bắt…
Công an rút lui nói đi xin lệnh cấp trên. Cấp trên ở quá cao và xa, nên thời gian chờ đợi kéo dài như vô tận, dù chỉ mấy tiếng đồng hồ (với những ai không nằm trong vòng cương tỏa, kềm kẹp).
Ðến 15 giờ 14 phút lố nhố hàng trăm công an mặc thường phục, mà dân gọi là công an đầu bò, chuyên đi gây gổ hầu tạo cớ dọa nạt và bắt dân. Bọn này đến nói cộc lốc với tài xế xe Phái đoàn : “Ðến áp tải chúng mày đi !”. – Ði đâu ? bác tài hỏi. Không lời đáp. Bác tài đến trình Hòa thượng Thích Quảng Ðộ. Hòa thượng nói : “Ði đâu thì đi nhưng không quay lại Saigon”.
Công an dàn hàng ngang chận đứng con đường ra Trung. Một tên mặc thường phục nhảy lên xe cầm tay lái. Chư Tăng hỏi ông là ai ? Nó bảo nó là công an. Chư Tăng yêu cầu xuất trình Chứng minh thư. Nó bảo không có. Nên chư Tăng yêu cầu nó xuống xe ngay vì xe không phải sở hữu của nó, không giấy tờ công an nó không có quyền gì.
Vào lúc ấy, thì 2 chiếc Jeep và hai motos chở công an mặc quân phục cảnh sát giao thông xông tới ra lệnh :
-“Các ông muốn đi đâu cũng được, nhưng phải theo xe chỉ đường của chúng tôi, nếu không muốn phạm luật giao thông công cộng.”
Và thế là 100 chiếc motos chở công an đầu bò mặc thường phục kia xúm lại quanh chiếc xe của Phái đoàn Viện Hóa Ðạo ra lệnh phải quay đầu xe hướng về Saigon. Hòa thượng Thích Quảng Ðộ bàn với chư Tăng và thán rằng :
“Chúng ta đã thi gan cùng tuế nguyệt rồi. Nay bạo lực mai phục bốn bề. Không làm theo chúng, chúng sẽ lấy cớ xe chúng ta vi phạm luật giao thông mà chận bắt… Thôi thì cứ chạy theo chúng. Thấy bùng binh nào trên đường, thì bác tài ráng quày trở lui đi Bình Ðịnh nhé !”.
Nhưng than ôi, 102 chiếc motos chạy theo hai chiếc Jeep của công an làm méo mó tất cả mọi bùng binh thành hai đường thẳng song song đổ về Saigon. Và tấm lòng âu lo, tha thiết của chư Ðại Tăng muốn đền ơn trả nghĩa với Ðức Tăng thống Thích Huyền Quang đang thập tử nhất sinh trên giường bệnh, tan thành mây khói giữa cõi đời vô đạo.
Trong khi ấy thì tại Bình Ðịnh, công an đến bắt Ðại đức Thích Quảng Dũng, một thị giả của Ðức Tăng thống, tại bệnh viện vào lúc 7 giờ sáng, không biết đưa di đâu và chẳng biết vì cớ gì.