PARIS, ngày 9.9.2007 (PTTPGQT) – Chắc chắn những người Dân oan trong nước nói chung và những người Phật tử nói riêng phải tỏ lời cám ơn Đài Á châu Tự do vừa làm một động thái truyền thông có ý nghĩa : 3 bài phỏng vấn về chiến dịch báo chí Nhà nước Cộng sản vu khống, mạ lỵ Đại lão Hòa thượng Thích Quảng Độ và Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất (GHPGVNTN). Một động thái truyền thông, không chỉ nhắm mắt đưa tin, mà quan tâm thăm hỏi những người yếu thế, không tiếng nói, nằm kẹt dưới cỗ máy tuyên truyền khổng lồ đang đè nghiến đại khối dân đen.
Ba bài phỏng vấn nói trên do ba ký giả Ỷ Lan, Nhã Trân và Đỗ Hiếu của Đài thực hiện, phỏng vấn các nhân vật tôn giáo Hòa thượng Thích Thiện Hạnh, Nữ Phật tử Tâm Diệu, ông Huỳnh Văn Hiệp, Chức sắc Hòa Hảo, Linh mục Nguyễn Thanh, ông Nguyễn Thanh Liêm, Hiền tài đạo Cao Đài và ông Võ Văn Ái.
Ba cuộc phỏng vấn nói trên phát về Việt Nam trong chương trình 6 giờ 30 sáng và 21 giờ ngày thứ bảy 8.9 và chương trình 6 giờ 30 sáng chủ nhật 9.9.
Vô hình trung, sáu người từ những không gian cách biệt, trong cương vị tôn giáo khác nhau, nhưng lại gặp gỡ giữa tâm điểm lương tri con người và lương tri Việt Nam để phủ nhận sự vu khoát chính trị và ngôn ngữ mạ lỵ của những người lạc đường đạo nghĩa trong truyền thống văn minh Việt Nam.
Người Cộng sản Việt Nam và một hai lời bình luận lẻ loi nơi trường báo California bị hoa mắt theo biên kiến chính trị, nên đã không thấy ra vấn đề giản dị của dân tình oan ức trên con đường thiên lý ba mươi năm đi tìm Công lý, và những nhà tu Phật giáo chỉ cưu mang sự cứu khổ như giáo lý nền tảng của họ. Hạnh tu Lục độ (sáu phép giải thoát nhân sinh) của đạo Phật khởi đầu bằng hạnh Bố thí. Bố thí trong đạo Phật bao hàm Tài thí, Pháp thí và Vô úy thí. Tài thí là tặng trao tiền bạc, thuốc men, vật thực cho kẻ khốn cùng, nghèo đói, thiếu thốn. Pháp thí là đem chánh pháp khai thị chánh kiến, phá trừ mê muội, đảo điên, tà kiến. Vô úy thí là dùng nghị lực, cương dũng giúp cho con người phá trừ sợ hãi, nhu nhược, khuất phục.
Cuộc khủng hoảng văn hóa Việt Nam trầm trọng đến nỗi những ý nghĩa tự nhiên như công lý và bố thí bị đánh mất nguyên ngôn, biến thành suy diễn theo biên kiến chính trị. Khiến cho công lý hóa thân thành bất công xã hội ; con người Việt không còn thể cưu mang, tương trợ, giúy đỡ nhau nên công cuộc bố thí bị truy kích thành cuộc bố ráp hãi hùng.
Phòng Thông tin Phật giáo Quốc tế xin chép lại ba cuộc phỏng vấn nói trên cống hiến quý độc giả trong và ngoài nước không có dịp nghe trực tiếp ba cuộc phỏng vấn này.
Nhã Trân : Sự kiện nhiều tờ báo trong nước quy kết cho Hòa thượng Thích Quảng Độ, Viện trưởng Viện Hóa Đạo, Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất (GHPGVNTN), rằng đã “kích động Dân oan biểu tình chống đối chính phủ gây rối loạn trật tự an ninh xã hội”, đã gây nên một số dư luận trong Cộng đồng Người Việt tại Hoa Kỳ và trước tiên là các tín đồ Phật giáo. Trước hết Nhã Trân trao đổi với Nữ Phật tử Tâm Diệu ở bang North Carolina.
Thưa bà, các cơ quan truyền thông của Nhà nước Việt Nam mới đây vừa mở một chiến dịch đồng loạt mạ lỵ cá nhân của Hòa thượng Thích Quảng Độ, chỉ vì Hòa thượng cứu trợ cho Dân oan Tiền Giang và các tỉnh khác trong đợt tuần hành của họ để đòi hỏi lại công lý. Bà có ý kiến ra sao về những kết tội của báo chí Việt Nam ạ ?
Tâm Diệu : Đối với Nhà nước Việt Nam thì đó là chuyện đương nhiên. Đó là chuyện của họ. Cái đó là luôn luôn họ tìm đủ mọi cách để ngăn cản những hành động đem lại tự do và hạnh phúc cho người dân. Cho nên tôi không lấy làm lạ. Có bao giờ họ đi theo đường lối thương dân hay đem lại hạnh phúc cho dân đâu ? Thành ra đối với tôi những bài báo đó chỉ làm cho mình thấy rằng cơ quan ngôn luận của Nhà nước chỉ được đăng tải những gì Nhà nước muốn. Và làm cho mình cảm thấy buồn hơn cho dân tộc Việt Nam, là mình thấy trong Internet bao nhiêu những cái tin tức gì trên thế giới người ta đều biết rõ hết cả. Mà chỉ có ở Việt Nam vẫn phải nói theo một chiều và vẫn phải bưng bít đối vối dân chúng, thì cái đó rất đáng buồn cho dân tộc mình và đất nước mình.
Nhã Trân : Nghĩa cử của Đại lão Hòa thượng Thích Quảng Độ là cứu trợ Dân oan Tiền Giang và các tỉnh khác, khi họ tuần hành đòi công lý, đòi xét xử oan sai đã bị Nhà nước nói rằng cố kết với thế lực phản động ở bên ngoài, xúi giục người dân biểu tình. Theo bà điều này có đúng hay không ạ ?
Tâm Diệu : Theo tôi nghĩ quý Thầy chỉ làm những cái gì tốt cho dân, và tôi rất là vui sướng khi coi trên Internet thấy hình của Hòa thượng Quảng Độ cũng như là qúy Thầy đến phát cho đồng bào. Cái số tiền đó tôi nghĩ để chia sẻ những cái nỗi khổ, nỗi oan ức đối với đồng bào. Chứ thật ra số tiền nhỏ bé đó nó không có được một chút gì so sánh với những gì mà Nhà nước đã lấy đi của người dân. Thành ra những lời bôi nhọ của Nhà nước Cộng sản chỉ làm cho dân chúng thấy rõ hơn về những cái sai trái của họ mà thôi. Và thấy quý trọng hơn về cái tình thương của các vị lãnh đạo tôn giáo. Không riêng gì Phật giáo mà các vị linh mục và các vị khác cũng đã hy sinh rất nhiều cho những cái tự do cho người dân ở Việt Nam.
Nhã Trân : Một điều nữa là các báo bảo rằng Hòa thượng Thích Quảng Độ là kẻ tu hành không hề biết sám hối, đã được Nhà nước tha bổng, khoan hồng nhiều lần để yên cho tu, viết sách, viết sách Phật pháp này kia…
Tâm Diệu : Nếu mình mà cứ theo những cái gì mà người ta nói để mà mình cứ phải băn khoăn, thì cái đó mình chỉ mất thì giờ thôi. Khi mà mình biết con đường mình đi là phải, thì họ muốn chụp mũ, họ muốn làm bất cứ một cái gì, nói bất cứ một cái gì là quyền của họ. Họ cứ nói đi. Còn quý Thầy làm phải thì quý Thầy sẽ đem lại những cái hạnh phúc cho người dân. Ta đã biết, con người thì ai cũng biết phải biết trái. Thành ra mình không cần phải bận tâm với những cái chuyện đó.
Nhã Trân : Sau khi được nghe Nữ Phật tử Tâm Diệu trình bày ý kiến của bà về các lời cáo buộc của báo chí trong nước đối với Hòa thượng Quảng Độ, chúng tôi hỏi ý kiến của một số tín đồ tôn giáo khác. Đầu tiên là ông Huỳnh Văn Hiệp, Phó Hội trưởng Hội Phật giáo Hòa Hảo với cùng một câu hỏi của chúng tôi, ông trả lời như sau :
Huỳnh Văn Hiệp : Một số báo chí Nhà nước Việt Nam đưa ra những cái bản tin nhằm vu khống và triệt hạ uy tín của một số chức sắc Phật giáo tại Việt Nam. Nói chung, riêng là về Đại lão Hòa thượng Quảng Độ và Thượng tọa Không Tánh, thì xuyên qua những cái bài báo được phổ biến rộng rãi trên khắp nơi, thì như quý vị đã thấy, thì cái phản ứng rất là mạnh mẽ của một số đồng bào ở hải ngoại cũng như là ngay cả trong nội địa.
Bởi vì đây không biết rằng cái dụng tâm của Nhà nước thật sự muốn đưa lên báo chí để mà lăng nhục những vị tu hành trước tiên, rồi họ có cái sách lược bắt bớ những vị này hay sao ? Cái đó mình cũng chưa có dự định, chưa có thể biết được cái chủ đích của Nhà nước Việt Nam. Nhưng mà tuy nhiên, những cái lời lẽ đó, biếm nhẽ cũng như nặng nề với nhị vị tu hành đó, là một điều, một cái sự bức xúc rất là to lớn đối với tín đồ Phật giáo nói riêng và đối với đồng bào Việt Nam hải ngoại nói chung.
Riêng về tín đồ Phật giáo Hòa Hảo thì chúng tôi thấy rằng, những vị chức sắc tu hành đã được quần chúng quý mến cũng như là đồng bào ở hải ngoại hỗ trợ cho tất cả cái công tác từ thiện của nhị vị Hòa thượng vừa làm. Thì cái điều đó đã chứng minh cho thấy rằng cái lòng dân hết sức là cảm phục cái gương tốt của nhị vị Hòa thượng. Cho nên họ mới hỗ trợ một cách tích cực để giúp cho những đồng bào ở Việt Nam thiếu phương tiện để mà dâng lên những cái kháng nghị, hoặc là trực tiếp, trực diện với chính quyền trung ương để đòi hỏi những quyền lợi căn bản mà người dân đã có… nhưng bị chính quyền địa phương cưỡng đoạt từ nhiều chục năm qua. Cái điều này Nhà nước Việt Nam không thể áp đặt. Đây là một cái thủ thuật chính trị hay là một cái hành động chính trị mà có nhiều cái bàn tay xúi giục từ nhiều nơi được. Bởi vì đây là một cái thực trạng mà tất cả những người dân, đại đa số là cán bộ công nhân viên của Nhà nước cũng đã đang lâm vào cái tình trạng đó. Thì điều này chứng tỏ rẳng cái lập trường và cái sách lược của Nhà nước không phù hợp với nhân dân cho nên nhân dân mới đòi hỏi những cái quyền lợi căn bản đó mà thôi.
Nhã Trân : Nhiều tín đồ Thiên Chúa giáo cũng không đồng ý với luận điệu đả kích, mạ lỵ Đại lão Hòa thượng Thích Quảng Độ cùng các vị tăng lữ khác. Tiêu biểu cho ý này là Linh mục Nguyễn Thanh ở California.
Linh mục Nguyễn Thanh : Qua thông tin báo chí cũng như tìm hiểu thì chúng tôi biết sau những cái ngày Dân oan biểu tình tại Saigon, Hà Nội để khiếu kiện về vấn đề nhà cửa, đầt đai bị chiếm đoạt một cách bất công, thì nhiều ngàn người đã biểu tình ở các thành phố. Đặc biệt là ở Saigon sau gần một tháng trời biểu tình với màn trời chiếu đất, đói klhát và bệnh tật, thì Đại lão Hòa thượng Thích Quảng Độ của GHPGVNTN đã đem một số tiền tương đương với 18 ngàn Mỹ kim để yểm trợ và ủy lạo đồng bào cũng như cứu trợ cấp thời cho đồng bào đang lúc đói khổ. Bởi vì họ đã bị mất trắng tay tất cả tài sản của họ. Rồi tiếp đến là Dân oan khiếu kiện tại Hà Nội cũng được Thượng tọa Thích Không Tánh đại diện cho Đại lão Hòa thượng Thích Quảng Độ và GHPGVNTN, cũng từ miền Nam ra Hà Nội để đem một số hiện kim ủy lạo cho đồng bào. Nhưng đã bị ngăn cản một cách thô bạo và đã bị giữ một ít lâu ở Hà Nội và bị áp tải về Saigon.
Tất cả những người khiếu liện Dân oan đó là những bằng chứng để nói lên sự bất đồng, sự bất công giữa Nhà nước Cộng sản Việt Nam đối với nhân dân Việt Nam nói chung. Thì Hòa thượng Thích Quảng Độ cũng chỉ là một trong những người vì dân tộc, vì chính nghĩa để đem lại cái sự an ủi, ủy lạo cho đồng bào.
Dĩ nhiên báo chí của Nhà nước Cộng sản Việt Nam thì phải theo cái đường lối của Nhà nước, nhất là lên tiếng để bôi bác, để làm giảm uy tín của Hòa thượng Thích Quảng Độ. Nhưng đối với tất cả mọi người dân Việt Nam thì thấy đó là một nghĩa cử vừa can trường vừa nhân đạo đối với dân tộc, đối với nhân dân đang bị áp bức. Chúng tôi nhận thấy rằng những cái lời lẽ đó cũng như những cái lời lẽ xưa nay báo chí Cộng sản vẫn dùng để bôi bác những nhà hoạt động cho dân chủ, cho nhân quyền của Việt Nam là phản động. Ngay cái từ ngữ “phản động” đã là một cái từ ngữ khó nghe. Đằng lại này dùng những cái từ ngữ như ngựa quen đường cũ là một cái nghĩa rất xấu đối với một nghĩa cử tốt đẹp của Hòa thượng Thích Quảng Độ. Tôi thấy rằng không được.
Nhã Trân : Người sau cùng chúng tôi có dịp trao đổi là Hiền tài Nguyễn Thanh Liêm bên Giáo phái Cao Đài. Được hỏi cảm nghĩ về việc Hòa thượng Thích Quảng Độ bị cáo buộc đã “kích động Dân oan biểu tình chống Nhà nước”. Vị Đại diện cho Phật giáo Cao Đài nói :
Nguyễn Thanh Liêm : Chúng tôi là Hiền tài Nguyễn Thanh Liêm bên Đạo Cao Đài Tòa thánh Tây Ninh. Cộng sản Việt Nam lúc nào cũng vu khống tất cả những nhà tu hành tôn giáo Việt Nam. Họ lúc nào cũng là vu oan cho những nhà tôn giáo là khích động để mà chống đối Nhà nước Cộng sản. Chúng tôi không bằng lòng những điều vu khống, bôi nhọ nhà tu hành khi thấy dân khổ não thì phải động lòng đến cứu trợ. Cái đó là hảo tâm để cứu vớt dân khiếu kiện. Cái vấn đề cứu trợ đáng lẽ là bổn phận của Nhà nước.
Nhã Trân : Tín hiệu cho thấy công luận hải ngoại bất mãn và không đồng ý với lập luận của những bài báo trong nước kết tội Hòa thượng Thích Quảng Độ cũng như những vị Tăng lữ khác là “xúi giục kích động quần chúng”, “có những hành động chống phá Nhà nước”. Trong khi trên thực tế chỉ thực hiện những nghĩa cử theo đúng tinh thần nhân từ, bác ái của đạo giáo là cứu giúp những người trong cơn hoạn nạn.
Đài giới thiệu : Thưa quý thính giả, tình hình Phật giáo trong nước trở nên trầm trọng với hàng loạt bài báo suốt mấy tuần nay chỉ trích nặng nề Đại lão Hòa thượng Thích Quảng Độ và Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất đi cứu tế Dân oan khiếu kiện gọi đó là “kích động biểu tình chống phá Nhà nước”. Hôm 1 tháng 9, Hòa thượng Thích Thiện Hạnh, Chánh thư ký Viện Tăng thống kiêm Chánh Đại diện Giáo hội tại Thừa thiên – Huế viết Kiến nghị thư phản đối gửi các lãnh đạo Nhà nước. Phái viên Ỷ Lan của Ban Việt ngữ chúng tôi tiếp chuyện qua điện thoại với Hòa thượng Thích Thiện Hạnh để hỏi thêm ý kiến của ngài. Dù rằng giữa cuộc điện đàm lực lượng công an bao vây và kiểm soát chặt chẽ chùa với chó Bẹc giê như lời Hòa thượng cho biết, khiến cuộc nói chuyện càng thêm căng thẳng. Mời quý vị theo dõi cuộc phỏng vấn :
Ỷ Lan : Kính chào Hòa thượng Thích Thiện Hạnh. Xin Hòa thượng cho biết hoàn cảnh hiện nay của Hòa thượng và chư Tăng trong Ban Đại diện Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất Thừa thiên – Huế ?
Hòa thượng Thích Thiện Hạnh : Thưa chị Ỷ Lan, trong khi tôi đang trả lời phỏng vấn này, lực lượng công an rất hùng hậu đang vây hãm tại các chùa có chư Tăng thuộc Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất tại Thừa thiên – Huế. Chùa Bảo Quốc nơi tôi đang cư trú đây thì ngoài kia khắp sân lực lượng công an hùng hậu, chìm nổi đang bao vây nhiều lớp từ ngày 26.8 cho đến ngày nay là mồng 8.9.2007, đã hơn hai tuần lễ rồi nhưng chưa có giải tỏa, còn thô bạo, hống hách, trắng trợn. Ai đến thăm thì họ ghi số xe, khi đi về thì chận xe ép vào đồn công an soát xét, tra hỏi đủ điều. Soát hành lý, cởi hết áo quần, xét mình mẩy. Đôi khi đuổi xe chận giữa đường. Bản thân tôi bị giám sát, theo dõi từng bước đi. Sáng nay họ còn mang theo mấy con chó bẹc-giê đi ngang ngửa trước cái phòng của tôi như một hình thức hăm dọa, khủng bố. Công an bao vây tôi ở đây như một nhà tù, rồi thì nào là nhà tắm, đi tiểu, đi đại, xin lỗi chị và quý vị, đều được công an bám sát từ hai tuần lễ nay. Còn các vị Hòa thượng, Thượng tọa, Đại đức trong Ban Đại diện Giáo hội cũng cùng chung hoàn cảnh khắc nghiệt như chúng tôi. Chúng tôi rất bức xúc trước những hành vi thô bạo, hung hăng của lực lượng công an vây các chùa.
Ỷ Lan : Hòa thượng nghĩ sao về những bài báo đăng trên báo chí toàn quốc hai tuần lễ qua chỉ trích Đại lão Hòa thượng Thích Quảng Độ và Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất đi cứu trợ Dân oan khiếu kiện tại thành phố Hồ Chí Minh và tại Hà Nội là hành động “kích động Dân oan biểu tình chống chính phủ”. Điều này có đúng không ?
HT. Thích Thiện Hạnh : Dạ thưa chị, Hòa thượng Huyền Quang, Hòa thượng Quảng Độ là hai vị Hòa thượng lãnh đạo tối cao của Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất (GHPGVNTN). Hòa thượng Quảng Độ là Viện trưởng, Hòa thượng Huyền Quang là Tăng thống của GHPGVNTN. Cái việc đưa hình ảnh của Hòa thượng Quảng Độ lên các phương tiện truyền thông đại chúng như đài phát thanh, đài truyền hình và báo chí của nhà nước, rêu rao Hòa thượng Quảng Độ là “kích động Dân oan biểu tình chống phá Nhà nước” với những lời lẽ hết sức thô bạo, hỗn láo, xấc xượt, chụp mũ vu vơ, có mưu đồ nâng cao quan điểm chính trị trong việc Hòa thượng cứu trợ Dân oan, hạ uy tín của Hòa thượng. Nhục mạ Hòa thượng Quảng Độ cũng chính là lăng nhục Hòa thượng Huyền Quang. Cho nên đây là một mưu toan, một chiến dịch nhằm triệt tiêu GHPGVNTN trước khi Giáo hội Phật giáo Việt Nam (tức Giáo hội Nhà nước) tiến hành Đại hội vào tháng 11.2007 tại Hà Nội.
Việc Hòa thượng Quảng Độ cứu trợ Dân oan có gì đâu phải làm rùm beng to chuyện ra như vậy ?! Nhà nước có kêu gọi nhà nhà làm từ thiện, thì Hòa thượng Quảng Độ cứu giúp Dân oan cũng chỉ là một cử chỉ từ thiện bình thường. Làm từ thiện trong Phật giáo gọi là Bố thí, có nghĩa là ban cho cùng khắp, mà bố thí thì theo Phật giáo có thí của cải vật chất, thí lời an ủi, khuyên răn, thí lòng can đảm cho Dân oan không còn sợ hãi nữa mà tiếp tục đòi lại ruộng đất nhà cửa. Chừ thì bị mất hết, nên oan ức, tức tối mà rủ nhau đến gõ cửa quan xin minh oan. Quan không ai thèm ghé mắt, lắng nghe, thì thần dân Thích Quảng Độ động mối từ tâm, mang tiền, của cải vật chất ra bố thí, mà bố thí theo tinh thần Phật giáo thì không cần phân biệt gì hết. Không phân biệt ai là ai, ai cho, ai nhận của cải của ai làm gì. Miễn là người Dân oan khổ sở được chia sẻ là tốt rồi. Đó là ý nghĩa cao của việc Bố thí. Hòa thượng Thích Quảng Độ giúp Dân oan khiếu kiện trong tinh thần đó của Phật giáo. Đoạn trường ai có qua cầu mới hay. Nhà nước cũng như đảng viên chưa ai hề bị oan ức hết, cho nên cũng chưa ai nếm mùi oan ức, khổ lụy. Còn Dân oan cũng như GHPGVNTN chúng tôi đã chịu oan ức gần 30 năm rồi, nên rất thông cảm tình cảnh của Dân oan mà cứu giúp. Còn bảo Hòa thượng Huyền Quang và Quảng Độ của GHPGVNTN “kích động Dân oan biểu tình chống phá Nhà nước” là hàm hồ, vu khống có ác ý, nói chẳng ai nghe, chẳng ai tin. Dân oan biểu tình, khiếu kiện trước. Hòa thượng Thích Quảng Độ đến cứu trợ sau. Sao lại bảo Hòa thượng Huyền Quang, Hòa thượng Quảng Độ, GHPGVNTN “kích động Dân oan biểu tình chống phá lại Nhà nước” là thế nào, thưa chị ?
Ỷ Lan : Bạch Hòa thượng, được biết Hòa thượng vừa viết Kiến nghị thư gửi Chủ tịch Nước, Thủ tướng chính phủ và Chủ tịch Quốc hội, xin Hòa thượng cho biết nội dung Kiến nghị thư này.
HT. Thích Thiện Hạnh : Chúng tôi nêu lên 5 dữ kiện và 4 điều kiến nghị. Xin được chỉ trình bày đại cương mà thôi.
Việc thứ nhất, năm 1980 GHPGVNTN đã bị Đảng Cộng sản Việt Nam tước đoạt hết quyền sinh hoạt tôn giáo và tài sản, cơ sở vật chất. Rồi thì bắt giam, giết chết, tù đày, quản chế hoặc đưa đi về nguyên quán câu lưu hầu hết các vị lãnh đạo Phật giáo. Rồi sau đó dựng lên một cái Giáo hội bù nhìn, biến Phật giáo Việt Nam thành công cụ thừa sai của Đảng Cộng sản Việt Nam.
Hai, vấn đề dựng lên một Giáo hội Phật giáo Việt Nam năm 81 và cho sống chung với các đoàn thể thế tục trong Mặt trận Tổ quốc Việt Nam. Chúng tôi thấy đây là một âm mưu hết sức thâm độc của Cộng sản Việt Nam đồng hóa tôn giáo với các đoàn thể thế tục để dễ bề cai trị. Hành động này đã làm thui chột ý chí tự lực, tự cường và tự chủ để sinh tồn và phát triển của toàn thể Tăng Ni và tín đồ của Phật giáo Việt Nam. Chẳng khác nào cái Dụ số 10 dưới thời Pháp thuộc, phong kiến, đôi khi còn khắc nghiệt, tồi tệ hơn.
Vấn đề thứ ba tôi nêu lên, đó là Mặt trận Tổ quốc Việt Nam là một tổ chức ngoại vi của Đảng Cộng sản. Cho nên việc đưa Phật giáo Việt Nam vào sinh hoạt chung trong Mặt trận Tổ quốc Việt Nam là Đảng Cộng sản đang đưa Phật giáo Việt Nam vào cuộc phiêu lưu chính trị. Đây chính là cái ý đồ lợi dụng Phật giáo Việt Nam để tồn tại cái chế độ của Đảng Cộng sản Việt Nam. Đây cũng chính là điểm đen tối nhất, tủi nhục nhất cho Phật giáo Việt Nam trong suốt chặng đường dài của lịch sử truyền thừa Phật giáo Việt Nam.
Thứ tư, trước hiện trạng đó, thì khoảng thập niên 80 hai Hòa thượng Quảng Độ và Huyền Quang, Hòa thượng Huyền Quang từ chỗ an trí tại Quảng Ngãi, Hòa thượng Quảng Độ thì bị tạm giữ tại tỉnh Thái Bình đã phát khởi một phong trào bất bạo động vận động đòi Đảng Cộng sản Việt Nam và chính quyền CHXHCNVN đặt lại pháp lý sinh hoạt tôn giáo cho GHPGVNTN. Nhưng từ đó đến nay đã hơn 30 năm rồi, Nhà nước không hề quan tâm giải quyết. Cho nên sự oan ức, bức xúc ngày càng lớn lên, chưa được giải tỏa.
Còn điểm thứ năm trong thư này, đó là vấn đề Hòa thượng cứu trợ Dân oan. Sau khi chúng tôi nêu ra bốn điểm như vậy, cuối cùng tôi đã đưa ra bốn đề nghị như sau :
Đề nghị thứ nhất, chúng tôi phản đối đưa hình ảnh Hòa thượng Quảng Độ, Viện trưởng Viện Hóa Đạo, GHPGVNTN, lên truyền thanh, truyền hình, báo chí với những lời lẽ thiếu văn hóa, thô bạo, xấc xượt, hỗn láo, nâng cao quan điểm chính trị trong vụ Hòa thượng cứu trợ Dân oan nhằm lăng nhục uy tín Hòa thượng, tạo lý do đưa Hòa thượng ra tòa đấu tố nhằm triệt tiêu GHPGVNTN.
Thứ hai, hãy chấm dứt ngay chiến dịch mời làm việc, huy động lực lượng công an hùng hậu, chìm nổi, bao vây Hòa thượng Quảng Độ tại Thanh Minh Thiền viện, bao vây chúng tôi tại chùa Bảo Quốc và các chùa chư Tăng thuộc GHPGVNTN khắp các tỉnh thành của các Ban Đại diện GHPGVNTN trong suốt Mùa Vu Lan cho đến nay, làm tín đồ rất hoảng sợ không ai dám đi chùa Lễ Vu Lan, ngăn cấm chúng tôi không ai được rời khỏi chùa và không cho chúng tôi thăm viếng nhau.
Thứ ba, hãy hủy bỏ ngay lệnh quản chế hai vị Hòa thượng lãnh đạo tối cao của GHPGVNTN, Đức Tăng thống Đệ tứ, Đại lão Hòa thượng Thích Huyền Quang và Hòa thượng Viện trưởng Viện Hóa Đạo, Hòa thượng Thích Quảng Độ.
Và thứ tư, hãy trả lại pháp lý sinh hoạt của GHPGVNTN và đưa Giáo hội thành lập năm 81 ra khỏi Mặt trận Tổ quốc Việt Nam.
Đó là nội dung của Kiến nghị, và kết luận, chúng tôi nói là đất nước Việt Nam chúng ta đã hội nhập cùng thế giới văn minh, tiến bộ, thì phép chăn dân trị nước cũng phải bằng luật tắc phân minh, công chính để con dân trong nước được thừa hưởng cuộc sống công bằng, thanh thản. Xin hỏi các ngài sao cho có được một chút ít tự do cơ bản, trong nói năng, trong ăn ở, trong đi lại, trong niềm tin tôn giáo, trong sự suy tư như Hiến pháp Việt Nam quy định và như Công ước quốc tế ban hành mà Việt Nam có ký kết.
Chả lẽ cứ để cho dân tình sống mãi trong hoàn cảnh hà khắc, khốn đốn, cơ cực và bất an trong cơ chế luật rừng, tùy tiện và lạc hậu ? Đi cho dân nhớ và ở cho dân thương. Chúng tôi không chống ai, đối ai, không làm chính trị, không mưu toan chiếm đoạt quyền chính của ai. Không có tham vọng lãnh đạo đất nước. Chúng tôi chỉ mong Đảng Cộng sản Việt Nam và Nhà nước CHXHCNVN hãy trả lại cho Phật giáo Việt Nam những gì của Phật giáo Việt Nam để chúng tôi có cơ hội ngồi lại với nhau, cùng nhau bàn bạc Phật sự của chính chúng tôi.
Ỷ Lan : Bạch Hòa thượng, trước tình hình báo chí kết án dữ dội như hiện nay, Hòa thượng có tiên liệu tình hình xấu có thể xẩy ra cho Đại lão Hòa thượng Thích Quảng Độ và Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất không ?
HT. Thích Thiện Hạnh : Thưa chị, tình hình xấu đây là một chiến dịch nước lũ nhằm triệt tiêu GHPGVNTN của Nhà nước Cộng sản Việt Nam qua từng bước có toan tính. Bước thứ nhất là đưa hình ảnh của Hòa thượng Quảng Độ lên đài, báo, thông tin đại chúng của Nhà nước để bêu xấu, vu khống thô bạo đối với Hòa thượng Thích Quảng Độ, Hòa thượng Thích Huyền Quang và GHPGVNTN để nhằm triệt hạ thanh danh, uy tín.
Bước thứ hai, cho lực lượng công an hùng hậu bao vây chùa và mời đi làm việc. Nói mời làm việc cho có vẻ văn minh như vậy, chứ thực chất chỉ là ngụy tạo cuộc họp như tòa án kiểu đấu tố, mà đấu tố ai đây ? Chính là đấu tố Hòa thượng Thích Quảng Độ. Bước thứ hai này diễn biến ra cho Hòa thượng Quảng Độ tại Thanh Minh Thiền viện, nhưng chưa được kết thúc, vì Hòa thượng từ chối mời làm việc nên công an vẫn cứ tiếp tục vây chùa.
Nếu bước thứ hai này được kết thúc trót lọt, thì bước thứ ba là tống giam Hòa thượng Thích Quảng Độ để đưa ra tòa và lãnh án tù với tội danh “kích động Dân oan biểu tình chống phá Nhà nước”.
Đến cái bước thứ tư mà họ đang làm là trường hợp của Đức Tăng thống GHPGVNTN, Đại lão Hòa thượng Thích Huyền Quang tại Tu viện Nguyên Thiều. Nhà nước đang toan tính mời Hòa thượng ra Hà Nội dự Đại hội của Giáo hội Phật giáo Việt Nam (tức Giáo hội Nhà nước) sẽ được tổ chức vào tháng 11 năm 2007, và sẽ thỉnh Đức Tăng thống của GHPGVNTN vào ngôi vị Pháp chủ. Trong sự toan tính như vậy, Thiếu tướng Trần Tư đã có bước đi tiền trạm hôm 29.8 đến Tu viện Nguyên Thiều và đã dặt vấn đề này với Đức Tăng thống. Hành động như vậy, không những truy kích, tiêu diệt GHPGVNTN được diễn tiến tốt đẹp như ý đồ của Nhà nước Cộng sản là Hòa thượng Quảng Độ, Viện trưởng Viện Hóa Đạo vào tù, Đức Tăng thống Đệ tứ, Đại lão Hòa thượng Thích Huyền Quang được thỉnh sang thuyền khác, thì GHPGVNTN xem như đã được Cộng sản Việt Nam xóa sổ.
Đây là tình trạng xấu nhất của GHPGVNTN. Nghĩ mà thấy nhục nhã, hổ thẹn cho một quốc gia chỉ biết sử dụng công an trị để trị dân mà tồn tại. Nhân nghĩa, lễ giáo không là điều cần thiết.
Ỷ Lan : Xin cám ơn Hòa thượng Thích Thiện Hạnh rất nhiều.
Đài giới thiệu : Từ hơn nửa tháng nay, các cơ quan truyền thông do Nhà cầm quyền Việt Nam kiểm soát đã mở chiến dịch mạ lỵ Hòa thượng Thích Quảng Độ, Viện trưởng Viện Hóa Đạo, GHPGVNTN, đồng thời quy kết Hòa thượng là khích động người dân đi khiếu kiện để chống đối Nhà nước. Biên tập viên Đỗ Hiếu của Ban Việt ngữ chúng tôi đã trao đổi với ông Võ Văn Ái, Giám đốc Phòng Thông tin Phật giáo Quốc tế kiêm Phát ngôn nhân Viện Hóa Đạo, GHPGVNTN, để ghi nhận định của ông về sự kiện đó.
Đào Hiếu Thảo : Thưa ông Võ Văn Ái một chiến dịch báo chí chỉ trích nặng nề Đại lão Hòa thượng Thích Quảng Độ và Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất “kích động Dân oan biểu tình chống chính phủ” thông qua các cuộc cứu trợ Dân oan khiếu kiện của Giáo hội tại TP Hồ Chí Minh hồi trung tuần tháng 7 và tại Hà Nội hôm 23.8 vừa qua. Ông nghĩ sao vể các lời kết án này ?
Võ Văn Ái : Tôi nghĩ rằng Nhà nước Việt Nam đã sai lầm khi xử lý với các vị Cao tăng Phật giáo như Đại lão Hòa thượng Thích Quảng Độ. Một Nhà nước ở thế kỷ XXI cần có văn hóa trong ứng xử với các nhà lãnh đạo tôn giáo. Ở thế kỷ XX, buộc lòng người ta phải cúi đầu chấp nhận kiểu đấu tố tại các phiên tòa xử ở Mạc Tư Khoa theo cung cách Staline. Nhưng ngày nay kiểu cách ấy vừa phi dân chủ vừa lạc hậu. Sự kiện báo chí, truyền thanh, truyền hình Việt Nam vu cáo Đại lão Hòa thượng Thích Quảng Độ từ ngày 23.8 cho đến nay vi phạm điều 71 trên Hiến pháp, điều này “Nghiêm cấm mọi hình thức truy bức, nhục hình, xúc phạm danh dự, nhân phẩm của công dân”, vi phạm điều 33 trong Bộ luật Dân sự về “Quyền được bảo vệ danh dự, nhân phẩm, uy tín ; không ai được xúc phạm đến danh dự, nhân phẩm uy tín người khác”, vi phạm điều 121 và điều 122 trong Bộ luật Hình sự về “Tội làm nhục người khác” và “Tội vu khống”, và vi phạm điều 9 trong Bộ luật Tố tụng hình sự “Không ai bị coi là có tội và phải chịu hình phạt khi chưa có bản án kết tội của tòa án có hiệu lực pháp luật”.
Đào Hiếu Thảo : Theo ông vì sao Nhà nước Việt Nam lại hành xử như vậy khi mở chiến dịch kết án công khai mà ông cho rằng vi phạm các bộ luật của Việt Nam ?
Võ Văn Ái : Vấn đề Dân oan khiếu kiện tồn đọng từ hai mươi năm hơn, mà Nhà nước không giải quyết nổi hoặc từ chối giải quyết. Cuộc họp báo hôm 30.8 vừa qua, ông Trần Văn Truyền, Tổng Thanh tra Chính phủ, tuyên bố rất rõ là “do cơ chế, chính sách của Nhà nước bất cập, chính sách ở các cấp chính quyền chưa rốt ráo. Phần nhiều là những vụ tồn đọng từ trước. Ví dụ ở An Giang, Tiền Giang, Tây Ninh… nhiều vụ lặp đi lặp lại từ vài năm nay mà giải quyết chưa dứt”. Ông Truyền nói rõ rằng : “Chúng ta đã đối thoại với dân, hứa với dân một số điều nhưng giải quyết lại chưa đúng mức nên dân lại tiếp tục quay lại khiếu kiện”.
Vậy thì sao lại đổ tội cho Đại lão Hòa thượng Thích Quảng Độ “sách động Dân oan đi biểu tình” ?
Tôi nhớ khoảng năm 1988 Câu lạc Bộ Kháng chiến khai sinh tại Saigon do ông Nguyễn Hộ làm Chủ tịch, quy tụ chừng 700 hội viên, toàn là những đảng viên Cộng sản cao cấp có 50, 60 tuổi đảng như Thượng tướng Trần Văn Trà, Trung tướng Nam Long, Thiếu tướng Tô Ký, Thiếu tướng Đoàn Duy Khâm, các ông Nguyễn Văn Trấn, Trần Văn Giàu, Huỳnh Văn Tiểng, Tạ Bá Tòng, v.v… Họ cho ra 3 tờ Đặc san mang tên “Truyền thống Kháng chiến” đăng nhan nhản những trường hợp dân oan miền đồng bằng Sông Cửu Long bị cán bộ cộng sản cướp đất, cướp nhà, cướp tài sản và lăng nhục. Thời đó, từ các tỉnh Hậu Giang đổ về Saigon biểu tình hàng ngày suốt 6 tháng cuối năm 88. Mỗi ngày có hàng trăm nông dân đổ về đường Lê Duẩn giương cao biểu ngữ “Đả đảo bọn Cường hào Đỏ”. Rồi nông dân kéo ra Hà Nội khiếu kiện. Phong trào Câu Lạc Bộ Kháng chiến lan ra đến tận Hà Nội, được những người như ông Lê Giản, cựu bộ trưởng Công an, hoan nghênh, ủng hộ muốn lập chi nhánh phía Bắc. Khiến Đảng lo sợ và dẹp bỏ phong trào Câu lạc bộ Kháng chiến. Ông Nguyễn Hộ bị bắt cùng nhiều người khác rồi bị quản chế.
Chúng ta cần biết nông dân chiếm 73% trên dân số 83 triệu người. Nông thôn cũng chiếm 75% tổng số 43 triệu người lao động trong cả nước. Cho nên, vấn đề Dân oan khiếu kiện là một bùng nổ xã hội, một phản ứng từ làng thôn rất trầm trọng.
Thay vì giải quyết vấn đề nông thôn, nông dân, thì Nhà nước quay ra kết án, vu cáo Đại lão Hòa thượng Thích Quảng Độ và GHPGVNTN. Chỉ là thủ thuật “duồng gió bẻ măng” hay “đánh trống lãng” mong hạ nhiệt khối tập thể đông đảo và bất bình ngày ngày đến khiếu kiện tại Saigon và Hà Nội, cũng như làm cho dư luận quần chúng quên đi một vấn đề bức xúc lớn của xã hội mà họ nghe và thấy hằng ngày. Hòa thượng Thích Quảng Độ chỉ là “con dê tế thần” của nhà nước, nói theo một thành ngữ Pháp là Bouc émissaire.
Ngoài ra, Nhà nước cũng đang có dự án xóa sổ GHPGVNTN, nói theo danh từ trong nước là “dứt điểm” để củng cố cho Giáo hội Phật giáo Nhà nước đang bị khủng hoảng trầm trọng và sắp họp Đại hội toàn quốc lần thứ VI vào tháng 11 này. Đây cũng là lý do Thiếu tướng Bộ Công an Trần Tư đến gặp Đức Tăng thống Thích Huyền Quang hôm 29.8 vừa qua tại Tu viện Nguyên Thiều ở Bình Định. Ông Trần Tư đến để giận dữ tố cáo GHPGVNTN “kích động Dân oan” nhưng cũng để mời Đức Tăng thống ra Hà Nội lên ngôi Pháp chủ Giáo hội Phật giáo Nhà nước. Hạ uy tín hai vị lãnh đạo tối cáo là Đức Tăng thống Thích Huyền Quang và Đại lão Hòa thượng Thích Quảng Độ, Viện trưởng Viện Hóa Đạo, là bước thứ nhất để xóa sổ GHPGVNTN.
Đào Hiếu Thảo : Như vậy thì ông bác bỏ luận điểm “kích động dân oan biểu tình chống chính phủ” khi Giáo hội đi cứu trợ Dân oan ?
Võ Văn Ái : Hiển nhiên. Quý thính giả nên hiểu rằng trong sáu phép tu hành của Phật giáo gọi là Lục độ, thì hạnh Bố thí đứng đầu. Bố thí là giúp đỡ người nghèo khó, hoạn nạn. Hạnh Bố thí trong Phật giáo không chỉ cho riêng tiền bạc, thuốc men, vật thực cho người khốn khổ, gọi là tài thí, mà thôi. Bố thí còn bao hàm thêm hai lĩnh vực Pháp thí và Vô úy thí. Pháp thí là đem lại ánh sáng đạo lý cho người còn trong vô minh, thiếu hiểu biết. Vô úy thí là giúp cho con người không sợ hãi trước thế sự, trước các cuộc khủng hoảng, bất công. Tôi nghe Nhà nước sắp dựng tượng Bồ tát Thích Quảng Đức cao 6 thước rưởi tại Saigon. Bồ tát Thích Quảng Đức tự thiêu trên 30 năm trước đây là thực hiện Vô úy thí của hạnh Bố thí, cốt ban cho Phật tử sự dũng mãnh không sợ hãi để hoàn tất cuộc đấu tranh bảo vệ chánh pháp, đòi hỏi tự do tín ngưỡng thời bấy giờ.
Cho nên công cuộc cứu trợ Dân oan khiếu kiện do Đại lão Hòa thượng Thích Quảng Độ khởi phát ngoài hành động từ thiện xã hội còn mang tính cách thuần túy tôn giáo, thuần túy Phật giáo của thuật ngữ Bố thí qua ba động thái Tài thí, Pháp thí và Vô úy thí.
Đào Hiếu Thảo : Có chi tiết đăng trên các báo trong nước tố cáo Hòa thượng Thích Quảng Độ nhận tiền của nước ngoài. Có đúng như vậy không ?
Võ Văn Ái : Điểm này trong Kiến Nghị thư của Hòa thượng Thích Thiện Hạnh gửi các vị lãnh đạo Nhà nước nói rất rõ. Hòa thượng viết : “Nhận tiền nước ngoài là nước nào ? Hòa Thượng Thích Quảng Độ chỉ kêu gọi tinh thần từ tâm của các Phật tử chúng tôi ở trong nước và nhất là Phật tử Việt kiều khắp thế giới ; dành chút đỉnh của cải về chia sẻ cùng đồng bảo ruột thịt ở quê nhà gặp khó khăn. Đó không phải là tiền của ngoại bang, cũng chẳng phải là tiền của thế lực thù địch nào cả. Mà thế lực thù địch là ai ? Tây, Tàu, Nga, Mỹ, Đức, Anh, Thụy Điển, Na Uy, Nhật Bản… ư ? Thì quý vị đã trải thảm đón tiếp họ về với chúng ta trong hội nghị APEC năm ngoái rồi ; thế lực thù địch gì nữa ? mà Việt Nam cũng đã hội nhập vào với các nước đó, còn ai nữa mà gọi là các thế lực thù địch ? Mà chính quý vị đã nhận viện trợ của các nước ấy, hàng trăm, hàng ngàn tỷ đô la và hàng vạn tỷ Euro, chứ chúng tôi có nhận tiền của một quốc gia nào đâu ? Hay tiền của Việt kiều là tiền của các thế lực thù địch ? Việt kiều là thế lực thù địch, thì kêu gọi người ta về nước làm ăn là nghĩa thế nào ? Sao quí vị hay chụp mũ vu khống vu vơ cho thần dân, trong tay không hề có một tấc sắt !”