Quê Me Quê Me: Action for democracy in Vietnam & Vietnam Committee on Human Rights
Một số thính giả viết thư cho Quê Mẹ và Đài Phát thanh Phật giáo Việt Nam than phiền không vào được Trang Nhà Quê Mẹ hoặc vào nghe Đài Phật giáo Việt Nam. Sau đây chúng tôi xin trả lời những câu hỏi ấy :
Hỏi : Tôi ở Việt Nam. Nhiều bạn chuyển cho tôi địa chỉ URL về một Thông cáo báo chí của Quê Mẹ. Nhưng tôi không sao vào được trang nhà Quê Mẹ để xem. Vì sao vậy ?
Trả lời : Có thể Trang nhà Quê Mẹ đang gặp lúc chỉnh đốn khi bạn vào thăm. Nhưng chính xác hơn là nhiều lúc Trang nhà Quê Mẹ bị nhà cầm quyền Việt Nam kiểm duyệt, ngăn cản. Nhiều độc giả ở Việt Nam từng báo động chúng tôi như thế.
Những trang nhà có nội dung nhân quyền, dân chủ hoặc các vấn đề nhạy cảm đối với nhà cầm quyền, thường bị nhà cầm quyền ngăn chận thường trực hay một thời gian nào đó. Sự ngăn chận này có khi chỉ xảy ra trong một số vùng, một số thành phố (những nơi hiện diện các nhà bất đồng chính kiến, hoặc thường xẩy ra các biến động đặc biệt). Mục tiêu nhà cầm quyền nhắm tới là ngăn chận các nhà bất đồng chính kiến, các nhà hoạt động nhân quyền, hay quần chúng nói chung tiếp cận với những nguồn thông tin và những ý kiến trên thế giới, hoặc các trao đổi thông tin, quan điểm với người trong nước.
Để thực hiện việc này, nhà cầm quyền cộng sản chỉ thị cho những cơ sở kết nối mạng cấm người dùng vi tính vào các trang nhà bị kiểm duyệt. Chẳng hạn như bạn bấm tìm Trang nhà Quê Mẹ, thì cơ sở kết nối mạng đưa bạn vào trật một trang khác chứ không là Trang nhà Quê Mẹ : www.queme.net
Hỏi : Như vậy thì làm sao tôi có thể vào Trang nhà Quê Mẹ mà không bị đánh lạc hướng ? Nếu không, thì tôi chẳng bao giờ mở xem được Trang nhà Quê Mẹ hay sao ?
Trả lời : Hiển nhiên là bạn không bị cấm tiệt như bạn tưởng. Có những phương cách vượt sự kiểm duyệt hay ngăn chận. Phương cách này còn tùy thuộc theo dạng thức nhà cầm quyền sử dụng để ngăn chận.
Nói chung, kiểm duyệt nhắm tới những địa chỉ trang nhà phải ngăn chận. Thật vậy, mỗi trang nhà và mỗi máy vi tính khi kết nối mạng đều có một địa chỉ IP (đọc Ai Pi) duy nhất bao gồm một dãy số cách khoảng bằng những dấu chấm. Một dấu hiệu như thế rất dễ phát hiện để ngăn chận vào trang nhà.
Điều cơ bản để vượt sự kiểm soát, là nhờ trung gian một trang nhà khác, khi địa chỉ trang nhà này không bị ngăn chận như trường hợp trang nhà Quê Mẹ.
Ví dụ, những trang nhà dùng để tìm kiếm, như Google, Yahoo, v.v… thì không bị ngăn chận. Như thế, để hồi đáp nhanh chóng sự đòi hỏi của người di chuyển trên Internet, những trang nhà dùng để tìm kiếm này sao chép tạm thời những trang nhà và lưu trong bộ nhớ (“cached” ở Google). Những trang nhà sao chép này ai cũng có thể vào được, thường thay đổi lớp này đến lớp khác, nhưng có cùng địa chỉ IP của những trang nhà để tìm kiếm, nên không bị cơ quan kiểm duyệt chú ý.
Ngón khéo ở đây là vào thẳng Trang nhà Quê Mẹ một cách gián tiếp bằng cách tham khảo các sao chép này trong bộ nhớ “cached”.
Để thực hiện việc này, khởi sự tìm qua Google, Yahoo, hoặc những trang nhà để tìm kiếm khác, địa chỉ URL mà người ta gửi cho bạn (chẳng hạn http://www.queme.net/vie/index_detail.php?numb=1652) rồi tìm kiếm.
Nếu bạn cứ thản nhiên bấm vào nơi hồi đáp, bạn sẽ rơi vào trang cho biết là trang nhà không vào được vì bị ngăn chận / kiểm duyệt.
Trái lại, nếu bạn bấm vào “Đã lưu trong bộ nhớ cached” ở dòng thứ hai, bạn sẽ được dẫn về trang sao chép của Trang nhà Quê Mẹ.
Có thể là cách trình bày trang nhà không giống như Trang nhà thực thụ. Bởi vì, để cho đủ chỗ, trang nhà dùng để tìm kiếm chỉ sao chép những gì quan yếu, nhưng các văn bản cũng như thông tin vẫn hiện hữu ở đấy.
Qua giải thích trên đây, nếu bạn còn thắc mắc, xin biên thư về địa chỉ E-mail : queme.democracy@gmail.com chúng tôi sẽ hồi âm để chỉ bày chi tiết hơn.