Ý nghĩa Pháp lý của Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất

Giáo Hội là tổ chức của tôn giáo, do tôn giáo thành lập. Nhà nước hay các đảng phái chính trị thành lập Giáo Hội là bất hợp pháp.

Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất (GHPGVNTN) là Giáo Hội truyền thống, dân lập do chư Tăng và Phật tử gây dựng với bao hy sinh công sức. GHPGVNTN hoàn toàn độc lập, không lệ thuộc bất cứ tổ chức, đảng phái chính trị thế gian nào.

Đó cũng là sự thể hiện ý nghĩa Tam quy : quy y Phật, không quy y trời, thần, quỉ, vật ; quy y Pháp, không quy y ngoại đạo tà giáo ; quy y Tăng, không quy y bè đảng xấu ác.

GHPGVNTN kế thừa truyền thống 2000 năm dựng văn, giữ nước của chư Tổ, chư vị Cao Tăng và luôn cùng gánh chịu mọi thăng trầm, vinh nhục với dân tộc.

Pháp lý của GHPGVNTN không chỉ căn cứ đơn thuần, như tờ giấy khai sinh chứng nhận, trên mặt hình thức một tổ chức. Nhưng, với truyền thống độc lập, lập trường tự quyết, mục tiêu phục vụ cho dân tộc và nhân loại, không phục vụ cho bất kỳ cá nhân, tổ chức, đảng phái chính trị thế tục nào, mới chính là Pháp lý, bất thành văn, của GHPGVNTN.

Vì lý tưởng giải thoát, tự do, tự tu, tự giác, Phật giáo không có giáo quyền. GHPGVNTN tuy có Hiến Chương, Nội qui, nhưng không có sự chế tài cứng rắn. Nhân sự trong GHPGVNTN chỉ dựa trên phẩm hạnh và sự tự nguyện.

Sau năm 1975, Nhà cầm quyền Cộng sản Việt Nam đã dùng tù tội, khủng bố, đe doạ, tuyên truyền, lừa dối để tiêu diệt GHPGVNTN. Cơ sở bị chiếm dụng, tài liệu bị đốt phá. Nhân sự bị đàn áp, tù tội. Tất cả các hệ thống tổ chức sinh hoạt của GHPGVNTN, từ trung ương đến địa phương đều bị đánh phá làm tê liệt.

Để dễ tuyên truyền, Nhà cầm quuyền Cộng sản Việt Nam đã làm giả một Bản danh sách thành viên phái đoàn đại diện GHPGVNTN, đóng con dấu giả, đi tham dự cuộc họp thành lập Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam tại chùa Quán sứ Hà Nội, năm 1981. Lấy cớ đó, Nhà cầm quyền Cộng sản nói rằng, GHPGVNTN đã gia nhập vào GHPGVN của nhà nước, nên nay không còn nữa.

Thực chất, Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam, do Nhà cầm quyền Cộng sản thành lập, chỉ là một Hội đoàn, thành viên của Mặt Trận Tổ Quốc, một tổ chức chính trị ngoại vi của đảng Cộng sản. Trong các văn kiện quốc tế, bản tiếng Anh của Mặt Trận Tổ Quốc Việt Nam và Các Tổ Chức Thành Viên (Vietnam Fatherland Front and Member Organisations) cũng ghi rõ “Giáo Hội Phật Giáo Việt nam” chỉ là Hội đoàn (Association) vì họ viết rằng “Vietnam Association for Buddhism” giống như các Hội đoàn khác trong tổ chức này.

Với truyền thống độc lập, không làm chính trị, GHPGVNTN không thể gia nhập vào GHPGVN, thành viên của Mặt Trận Tổ Quốc, một tổ chức chính trị.

(Để hiểu rõ sự việc muốn làm biến tướng Phật giáo thành công cụ chính trị cho Đảng Cộng sản xin đọc thêm tài liệu : “Thống Nhất Phật giáo” của Đỗ Trung Hiếu)

Trong một phiên họp của Viện Hoá Đạo GHPGVNTN tại chùa Ấn Quang, tháng 9 năm 1981, bàn về việc nên hay không nên tham gia vào GHPGVN của Nhà cầm quyền sắp thành lập, Hoà thượng Thích Quảng Độ, lúc đó là Tổng Thư ký Viện Hoá Đạo, đã phát biểu rằng :

“Kính thưa toàn thể quí vị, chắc quí vị cũng như tôi đều thấy rõ hiện nay con thuyền Giáo-hội Phật giáo Việt-nam Thống nhất đang lênh đênh giữa biển khơi và gặp sóng to gió lớn, chưa biết sẽ chìm lúc nào. Vậy, nếu những ai trong quí vị có mặt ở đây hôm nay cảm thấy nguy nan sợ hãi mà muốn bước sang thuyền khác để thoát thân, thì xin quí vị ấy cứ việc tự do, không ai ngăn cản cả. Nhưng tôi chỉ xin quí vị ấy một điều là : trước khi bước sang thuyền khác qúi vị cứ để mặc cho con thuyền Giáo hội lênh đênh trôi giạt trong sóng gió với những người còn ở lại trên đó, họ sẽ cố sức lèo lái, nếu may mắn vượt qua cơn nguy nan mà đến được bờ bình an thì họ sống, còn nếu chẳng may con thuyền chìm thì họ cũng sẽ sẵn sàng chết theo nó, chứ quí vị ấy đừng đang tâm nhận chìm con thuyền của mình mà có lần đã từng đưa quí vị đến bờ danh vọng, lợi lộc, trước khi bước sang thuyền khác. Tôi chỉ xin quí vị có thế thôi…” (trích : “Nhận Định về những sai lầm tai hại của Đảng Cộng sản Việt nam đối với Dân tộc và Phật giáo” của Hoà thượng Thích Quảng Độ)

Đó cũng là phiên họp cuối cùng của Viện Hoá Đạo bàn về việc “thống nhất Phật giáo” do Nhà cầm quyền Cộng sản áp đặt.

Và, ba hôm sau, Hoà thượng Thích Minh Châu, Tổng Thư ký Ban Vận Động Thống Nhất Phật Giáo, đại diện cho Hoà thượng Thích Trí Thủ, Chủ Tịch Ban Vận Động, ký bản cáo trạng, tố cáo Hoà thượng Thích Quảng Độ :

“…Thượng tọa Thích Quảng Độ, Tổng Thư ký Viện Hóa Đạo, đã triệt hạ uy tín của toàn Ban vận động thống nhất Phật giáo Việt Nam, phá hoại công cuộc thống nhất Phật giáo, ngang nhiên thách thức với chính phủ và Mặt Trận Tổ Quốc Việt Nam là những người đang khuyến khích và hỗ trợ sự nghiệp thống nhất Phật giáo cả nước !”

Đó là những bằng chứng xác đáng, chứng mình rằng, năm 1981, Giáo hội Phật giáo Thống nhất không gia nhập vào Giáo hội Phật giáo Việt Nam (GHPGVN) của nhà nước.

Vì vậy, mặc dù GHPGVNTN bị truy bức, cơ sở bị chiếm dụng, sinh hoạt bị ngăn cấm, thành viên bị tù tội, nhưng Pháp lý của Giáo Hội vẫn tồn tại. Nhị vị Hoà thượng Thích Huyền Quang và Thích Quảng Độ, tuy bị tù tội, vẫn kiên trì vận động phục hoạt GHPGVNTN.

Năm 1992, Đại Lão Hoà thượng Thích Huyền Quang, Quyền Viện trưởng Viện Hoá Đạo, đã ký Quyết Định thành lập các Chi bộ GHPGVNTN hải ngoại. Năm 2003, Đại Hội Bất Thường tại Tu Viện Nguyên Thiều Tỉnh Bình Định, GHPGVNTN đã củng cố, bổ sung nhân sự vào Hội Đồng Lưỡng Viện, Ban Chỉ Đạo Viện Hoá Đạo. Tiếp đến, các Tỉnh, Thành, Quận, Huyện lần lượt tái thành lập các Ban Đại Diện địa phương.

Năm 2004, sau khi không tiêu diệt được GHPGVNTN, nay hoàn cảnh đất nước đã thay đổi nên cách đánh phá cũng phải thay đổi. Nhà cầm quyền Cộng sản, dùng Nghị quyết 36 để chia rẽ và lợi dụng. Không đánh phá về phương diện tổ chức, cơ sở như trước, mà đánh phá về mặt nhân sự, làm biến tướng để thay đổi lập trường, và mục đích của GHPGVNTN. Đó là cách đánh phá để tiêu diệt tận cội nguồn truyền thống độc lập, dựng văn, giữ nước, cùng thăng trầm với dân tộc, là cơ sở Pháp lý căn bản, bất thành văn, của GHPGVNTN.

Sau đó, Nhà cầm quyền Cộng sản muốn thành lập một Giáo Hội cùng danh xưng GHPGVNTN, nhằm tuyên truyền, che mắt dư luận và quần chúng, nhưng với mục đích để làm công cụ, phục vụ cho mục tiêu chính trị. Nên có lúc họ chủ trương một “GHPGVNTN không Huyền Quang, không Quảng Độ” ; hoặc “GHPGVNTN hoà giải, hoà hợp” với Nhà cầm quyền Cộng sản ; hay “GHPGVNTN xin đăng ký lại”… Những hình thức Giáo Hội này, tuy mang tên GHPGVNTN, nhưng không theo truyền thống độc lập của chư Tổ. Trái lại, những Giáo Hội mới này, nếu được thiết lập, sẽ liên kết, hợp tác với các đảng phái, thế lực tà nguỵ thế gian mà chủ trương chỉ mong cầu danh vọng, phát triển riêng tư cho cá nhân, tổ chức mình. Các Giáo Hội giả danh đó nếu được hình thành, đương nhiên, không phải là GHPGVNTN chính thống.

Đức Đại Lão Hoà Thượng Thích Quảng Độ, Xử Lý Viện Tăng Thống kiêm Viện Trưởng Viện Hoá Đạo, GHPGVNTN, trong cuộc trả lời phỏng vấn đài Quốc tế, Ngài đã nói rằng :

“Chúng tôi không thể đem sự Tự do, Dân chủ, Nhân quyền của hơn 85 triệu dân Việt nam để đổi lấy sự tự do, phục hoạt cho riêng Giáo hội chúng tôi. Do đó, chúng tôi sẽ tiếp tục kêu gọi nhà cầm quyền thực thi những điều cơ bản nhất để người dân chúng tôi được sống ấm no, hạnh phúc và thăng tiến như mọi dân tộc trên thế giới hiện nay”.

Năm 1981, Cộng sản dùng sự khủng bố, tù tội, tuyên truyền, lừa đối để bắt ép các thành viên gia nhập vào GHPGVN của nhà nước, làm cho GHPGVNTN gần như tan rã, tê liệt.

Năm 2004, Cộng sản dùng cách đe doạ, bắt chẹt, hứa hẹn lợi danh, quyền thế làm biến tướng một số thành viên, làm cho GHPGVNTN, vừa mới phục hoạt trong thực tế, liền bị phân hoá, suy yếu.

Tuy Cộng sản là nguyên nhân trực tiếp đánh phá GHPGVNTN, nhưng nếu, năm 1981, chư vị Hoà thượng, Thượng toạ lãnh đạo Viện Hoá Đạo, những người lèo lái con thuyền Giáo Hội, với đầy đủ định lực, trí huệ, không sợ sệt trước sóng gió, hiểm nguy, không rời bỏ con thuyền cũ để bước sang thuyền mới, thì GHPGVNTN không đến nỗi phải lâm cảnh tang thương. Đau buồn trước cảnh tượng này, cố Hoà thượng Thích Đức Nhuận đã than rằng : “Ðau xót biết bao, khi Phật giáo Việt nam từ con lạch nhỏ vùng thoát ra được biển khơi, thì nay quí Hòa-thượng lại tự bước vào nước vũng ao tù”.

Và năm 2004, nếu chư Hoà thượng, Thượng toạ, các thành viên GHPGVNTN, trong và ngoài nước, không bị Nghị Quyết 36, với những lời dụ dỗ đường mật, không tham gia, liên kết, hoà hợp, hoà giải với Nhà cầm quyền Cộng sản, lập Giáo hội mới, thì GHPGVNTN, vừa mới phục hoạt, cũng không đến nỗi bị phân hoá, chia năm xẻ bảy như bây giờ.

Nói cho cùng, không riêng GHPGVNTN là nạn nhân của đảng Cộng sản, mà dân tộc Việt Nam cũng là nạn nhân của đảng Cộng sản. Không chỉ dân tộc Việt Nam là nạn nhân của đảng Cộng sản, mà gần nửa thế giới cũng là nạn nhân của đảng Cộng sản, đã từng bị đảng Cộng sản với chủ thuyết Mác-Lênin, lừa gạt, chia rẽ và khống chế bằng bạo lực.

Trong Thông Điệp Chúc Xuân đầu năm Tân Mão, 2011, Đức Đại Lão Hoà thượng Thích Quảng Độ đã nhắn nhũ chư Tăng, Ni và Phật tử rằng :

“Việc trọng đại vẫn là kiên tâm bảo vệ nền pháp lý của Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất… Pháp lý của Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất còn, đạo Phật Việt còn. Pháp lý của Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất mất đi, đạo lý sẽ suy vong, văn hiến sẽ trở về thời ngoại thuộc, công cuộc cứu khổ và giác ngộ chúng sinh sẽ tan biến nơi vô minh mù mịt”.

“1975 là năm khởi đầu cho bi kịch và tuyệt lộ của con người Việt tự do nói chung và Phật giáo đồ nói riêng. Từng bước một, khi bạo hành, khủng bố, khi thoa vuốt âm mưu, nhà cầm quyền Cộng sản đã thất bại trong mưu đồ tiêu diệt Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất. Ấy là do Pháp lý của Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất chưa mất, chưa mất nhờ ý chí bảo vệ của Tăng tín đồ trong và ngoài nước suốt 36 năm qua”.

“Thế hệ này mãn duyên thì thế hệ sau tiếp nối : Gìn giữ Pháp lý của Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất, pháp lý trên bình diện tư pháp, cũng như trên bình diện nhân lý, dân tộc và lịch sử”.

Năm 1981, toàn quốc chỉ còn hai vị dám trơ gan cùng tuế nguệt để giữ vững mạng mạch Phật pháp vì tiền đồ Phật giáo Việt Nam, đó là Đại Lão Hoà thượng Thích Huyền Quang và Hoà thượng Thích Quảng Độ, dù thân phải mắc vòng lao lý, tù đày. Nhờ vậy mà Đảng và Nhà nước muốn chôn GHPGVNTN, nhưng GHPGVNTN vẫn không chết.

Còn chư Tăng, Ni, còn Phật tử, còn người ủng hộ lập trường, truyền thống chân chính, GHPGVNTN sẽ vẫn sống cùng dân tộc.

Thực tại trên đây vô hình trung là lời đáp hùng hồn cho những ai chỉ nhìn GHPGVNTN như con số để đếm, nhưng lại không thấy ra phẩm chất của Giáo Hội trong dòng sinh mệnh của dân tộc và chỗ dựa tinh thần của người dân thất thế trước cơn sóng dữ uy hiếp quê cha đất tổ.

Gần đây có số người bỗng dưng kêu gọi Viện Hoá Đạo hãy “Xoá bỏ những sai lầm trước kia để mở rộng “hoà hợp hoà giải” cho chư Tăng tham gia thì GHPGVNTN mới mạnh. Không làm chuyện này thì với số người ít oi GHPGVNTN sẽ chết !?”

Ôi, thái độ trăm dâu đổ đầu tằm vào Viện Hoá Đạo, vào Đức Đệ Tứ Tăng Thống Đại Lão Hoà thượng Thích Huyền Quang trước kia, và nay là Đức Đại Lão Hoà thượng Thích Quảng Độ, nghe thật đau lòng.

Ngày trước, với chiêu bài “thống nhất Phật giáo”, hai Đại Lão Hoà thượng Thích Huyền Quang và Thích Quảng Độ đã bị kết tội “phá hoại sự đoàn kết dân tộc” vì hai Ngài không chịu gia nhập vào GHPGVN, thành viên của Mặt Trận Tổ Quốc. Và bây giờ, với “Nghị Quyết 36”, hai Hoà thượng lại bị qui gán “làm suy yếu Giáo Hội” vì hai Ngài không chấp nhận khuynh hướng hoà hợp, hoà giải với Nhà cầm quyền Cộng sản.

Năm 1981 ai làm cho GHPGVNTN bị tê liệt gần như tan rã ? Và năm 2005 rồi 2007 và nay 2011 ai làm cho Tăng Ni chia năm xẻ bảy ? Chia năm xẻ bảy nhưng sao lại “cùng nhau hợp đồng” chống phá GHPGVNTN dưới quyền dẫn dắt của hai Ngài Đại Lão Hoà thượng Thích Huyền Quang và Thích Quảng Độ !?

Viện Hoá Đạo hùng hậu trước ngày 30.4.1975, GHPGVNTN với cơ sở trùng điệp từ nông thôn lên thành thị trên mọi lãnh vực tín ngưỡng, giáo dục, văn hoá, xã hội, y tế, đại học…mà rồi trong một đêm biến thành con số không to tướng. Ấy là bởi tại ai ? Tại sao chư Tăng, Phật tử nào đang thắc mắc ngày này không thấy ra ai đó là Ai ? Không xa lìa ác hành của kẻ chủ mưu tiêu diệt nền Phật giáo dân tộc để cứu nguy Phật giáo ? Lại quay ra cản trở con đường phục hồi Giáo Hội truyền thống 2000 năm của chư Tổ ?

Pháp lý của GHPGVNTN là ở trong tâm, là ngọn đuốc truyền thừa từ chư Phật, chư Tổ. Không là mảnh giấy thị thực của một chế độ. Việc đời vô thường, mai kia mốt nọ chế độ thay đổi, mảnh giấy kia cũng thành giấy loại.